काठमाडौं । काठमाडौं उपत्यकामा चिनियाँ लगानीका होटल खुल्ने क्रम बढ्दो छ । उद्योग विभागले उपलब्ध गराएको तथ्यांकअनुसार चालु आर्थिक बर्ष को साढे नौ महिनामा नेपालमा ५३ ओटा चिनियाँ होटल खुल्नेगरी लगानी प्रस्ताव आएको छ ।

२०१९ को डिसेम्बरबाट विश्वभर फैलिएको कोरोना महामारीले पर्यटन क्षेत्रलाई नै धराशायी बनाएपनि चिनियाँ लगानीकर्ताहरु भने नेपालको सेवा र पर्यटन क्षेत्रमा आकर्षित भएको तथ्यांकले देखाउँछ । चालु आवमा चीनबाट मात्रै नेपालमा २४ अर्ब ७८ करोड ४० लाख रुपैयाँ बराबरको लगानी प्रतिवद्धता आएको छ । जसमध्ये सबैभन्दा ठूलो हिस्सा सेवा क्षेत्रले र त्यसपश्चात पर्यटन क्षेत्रले ओगटेको छ ।

यस अवधिमा चीनले नेपालको सेवा क्षेत्रमा १२ अर्ब २७ करोड २० लाख रुपैयाँ लगानी प्रतिवद्धता जाहेर गर्दा पर्यटन क्षेत्रमा ९ अर्ब ६० करोड ८० लाख रुपैयाँ बराबरको लगानी प्रतिवद्धता जाहेर गरेको हो । सेवा क्षेत्रमार्फत आएको लगानी प्रतिवद्धतामार्फत चीनले नेपालमा कार्गो ह्यान्डलिङ सेवा र कन्स्ट्रक्सन सेवाका परियोजना निर्माण गर्ने बताएको छ ।

यस्तै, पर्यटन क्षेत्रको शीर्षकमा आएका सबै परियोजनाहरु होटल तथा रेष्टुरेन्ट संचालनका लागि आएका छन् । यस्ता परियोजनाहरु खासगरी काठमाडौं, भक्तपुर, काभ्रे र कास्कीलाई केन्द्रमा राखेर आउने गरेका छन् । उद्योग विभागको तथ्यांक हेर्दा चालु आवमा चीनबाट आएका होटलसम्बन्धी ५३ परियोजनामध्ये सबैभन्दा बढी परियोजना काठमाडौंमै केन्द्रित छन् ।

चीनबाट प्रतिवद्धता आएका ५३ होटल तथा रेष्टुरेन्टमध्ये ३५ होटल तथा रेष्टुरेन्ट काठमाडौंमै संचालन गर्नेगरी प्रस्ताव आएको छ । यस्तै भक्तपुरमा १०, कास्की र काभ्रेमा २÷२ र ललितपुरमा एउटा होटल संचालन गर्नेगरी प्रस्ताव आएको विभागले जानकारी दिएको छ । यी परियोजनामार्फत नेपालले ३ देखि ३० करोड रुपैयाँसम्म लगानी भित्र्याउने बताईएको छ । पछिल्लो समय चिनियाँ लगानीकर्ताहरु साना परियोजनामार्फत नेपालमा लगानी भित्र्याईरहेका छन् । हालसम्म चीनबाट प्रतिवद्धता आएका धेरैजसो होटलहरु साना लगानीका छन् ।

औद्योगिक व्यवसाय ऐन २०७६ ले १५ करोड रुपैयाँसम्म स्थिर पुँजी भएका उद्योगलाई साना उद्योग, त्यो भन्दा बढी ५० लाखसम्म स्थिर पुँजी भएका उद्योगलाई मझौला र ५० करोडभन्दा बढी स्थिर पुँजी भएका उद्योगलाई ठूलो उद्योगको रुपमा परिभाषित गरेको छ ।

विभागको तथ्यांकलाई नियाल्दा चीनले चालु आवमा स्वीकृत गरेका १ सय २३ परियोजनामध्ये ३७ परियोजना मझौला र बाँकी ८६ परियोजना साना उद्योगका छन् । हालसम्म चीनले ठुला परियोजनामा लगानी नल्याएको विभागको तथ्यांकमा देखिन्छ । यसरी सानासाना लगानीका धेरै परियोजनाले अर्थतन्त्रलाई खासै सकारात्मक असर नगर्ने जानकारहरु बताउँछन् ।