काठमाडौं । अभिभावकहरू अहिले आफ्ना सन्तानको बारेमा दुईवटा कुरामा चिन्तित छन् र त्यो हो बालबालिकाको जीवनमा सामाजिक सञ्जाल र इन्टरनेटको प्रभाव । युनिभर्सिटी अफ मिशिगन हेल्थ सीएस मोट चिल्ड्रेन हस्पिटल नेशनल इन्स्टिच्युट ऑन चिल्ड्रेन्स हेल्थका अनुसार अधिकांश अभिभावकहरू आफ्नो बच्चाको मानसिक स्वास्थ्य र समस्याहरूको बारेमा चिन्तित छन् ।
अमेरिकामा, अभिभावकहरूले आफ्ना बालबालिकाको मानसिक स्वास्थ्य र प्रविधिको प्रयोगलाई लिएर सामना गर्ने तनाव निकै बढेको छ । पहिले, अभिभावकहरू आफ्ना बच्चाहरूमा मोटोपना बढ्दै गएकोमा चिन्तित थिए, तर अहिले इन्टरनेट र सोशल मिडियाको प्रभावले यसलाई प्रतिस्थापित गरेको छ ।
पहिले आमाबाबुहरू अस्वस्थ खानपान र मोटोपनालगायत शारीरिक स्वास्थ्यलाई प्रत्यक्ष असर गर्ने समस्याहरूमा ध्यान केन्द्रित गरिरहेका थिए । तर, अभिभावकहरू अहिले मानसिक स्वास्थ्य, सामाजिक सञ्जाल र स्क्रिन समयको बारेमा बढी तनावमा छन् । राष्ट्रिय प्रतिनिधि सर्वेक्षण अनुसार दुई तिहाई अभिभावकहरू बच्चाहरूको उपकरणहरूमा बिताउने समय बढेको बारे चिन्तित छन् । यसमा बालबालिकाको स्क्रिन समय र सामाजिक सञ्जालमा बिताएको समय समावेश छ ।
हामी सबैलाई थाहा छ कि आजकल बच्चाहरूले सामाजिक सञ्जाल, इन्टरनेट र ग्याजेटहरू बढी प्रयोग गर्न थालेका छन् र अब यो अभिभावकहरूको लागि चिन्ताको कारण बनेको छ । बालबालिकाहरू सानै उमेरमा डिजिटल यन्त्रहरू र सामाजिक सञ्जालहरू प्रयोग गरिरहेका छन् र अभिभावकहरूले सुरक्षा, आत्मसम्मान, सामाजिक सम्बन्ध र बानीहरूमा पर्ने नकारात्मक असरहरूलाई रोक्न संघर्ष गरिरहेका छन् ।
स्क्रिन टाइम चिन्ताको विषय
अघिल्लो रिपोर्टहरूले देखाउँछन् कि कोरोनाको समयमा अभिभावकहरू स्क्रिन टाइमको बारेमा सबैभन्दा चिन्तित थिए । विशेषज्ञहरूले सुझाव दिन्छन् कि आमाबाबुले आफ्ना बच्चाहरूलाई नियमित रूपमा प्रविधिको मूल्याङ्कन गर्न प्रोत्साहित गर्नुपर्छ । यदि अभिभावकलाई यस दिशामा केही गलत लाग्छ भन, उनीहरूले सामाजिक सञ्जाल र इन्टरनेटको प्रयोगको सम्बन्धमा बच्चाको लागि केही नियम बनाउन सक्छन् ।
सामाजिक सञ्जाल र उपकरण सेटिङहरूले पनि बालबालिकालाई सुरक्षित राख्न मद्दत गर्न सक्छन् । सर्वेक्षणका निष्कर्षहरू २०९९ प्रतिक्रियाहरूमा आधारित छन् । जसले बालबालिकाको मानसिक स्वास्थ्यको बारेमा आमाबाबुको चिन्ता प्रकट गरेको छ । धेरैजसो अभिभावकहरूले डिप्रेसन, आत्महत्या, तनाव, चिन्ता जस्ता विषयहरूलाई ठूलो समस्याको रूपमा हेर्छन् ।
आमाबाबुले के गर्नुपर्छ ?
बच्चामा स्वास्थ्य समस्या हुन नदिन अभिभावकहरूले विद्यालय, शिक्षक र तिनको डाक्टरसँग मिलेर काम गर्नुपर्छ । तपाईंले आफ्नो बच्चासँग हरेक दिन कुरा गर्नुपर्छ र उसलाई महसुस गराउनु पर्छ कि उसले तपाईसँग आफ्ना समस्याहरूको बारेमा कुरा गर्न सक्छ । उसलाई भन्नुहोस् कि यदि उसले मानसिक र भावनात्मक स्तरमा कुनै समस्याको सामना गरिरहेको छ भने, उसले तपाईसँग कुरा गर्न सक्छ । अनुवाद गरिएको