काठमाडौं । चिनियाँ भुक्तानी प्रणाली युनियनपेले विश्वव्यापी डेबिट कार्ड बजारमा प्रतिद्वन्द्वी भिसालाई उछिनेको छ । विश्लेषणात्मक कम्पनी निल्सन रिपोर्टले प्रकाशित गरेको डेबिट कार्ड लेनदेनको विश्वव्यापी प्रतिवेदनमा सो कुरा उल्लेख छ ।
अध्ययन अनुसार २०२२ मा युनियनपेको डेबिट कार्ड लेनदेनको हिस्सा ४०.०३% पुगेको थियो । जबकि भिसाकने कारोबारको हिस्सा ३८.८% थियो । युनियनपे कार्डहरू मार्फत गरिएको सेटलमेन्टको मात्रा पनि ठूलो थियो, भिसाको १४.१०९ बिलियन डलरको तुलनामा युनियनपेको १६.२२७ बिलियन डलर रहेको थियो ।
सन २०२१ मा भिसाको बजार हिस्सा ३९.५३% थियो भने युनियनपेको ३८.६८%को रहेको थियो । एक दशकअघि युनियनपेको १–२% को तुलनामा विश्व बजारमा भिसा डेबिट कार्ड लेनदेनको हिस्सा झण्डै ८०% थियो । दशकअघिको बजार हिस्सामा अहिले े महत्वपूर्ण परिवर्तन भएको अध्ययनले उल्लेख गरेको छ । त्यतिबेला युनियनपे प्रायः घरेलु बजारमा प्रयोग हुन्थ्यो ।
अर्को भुक्तानी कार्ड प्रणाली, मास्टरकार्डलाई भने पछिल्लो वर्ष ठूलो धक्का लागेको छ । मास्कटरकार्डको डेबिट कार्ड लेनदेन बजार शेयर २०२१ मा ३९.५३% बाट गत वर्ष २१.१९% मा झरेको छ । विज्ञहरूले युनियनपे लेनदेनमा बृद्धि हुनुको एउटा प्रमुख कारण एशिया–प्रशान्त क्षेत्रको तीव्र आर्थिक वृद्धि भएको बताएका छन् । जहाँ युनियनपे प्रणाली व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ ।
‘युनियनपे प्रणाली प्रायः चीन र एशिया–प्रशान्त क्षेत्रका अन्य देशहरूमा प्रयोग गरिन्छ । हालका वर्षहरूमा, तिनीहरूले द्रुत आर्थिक वृद्धिको अनुभव गरिरहेका छन् । फलस्वरूप कार्ड लेनदेनको मात्रामा वृद्धि गर्न योगदान गरेको छ । त्यसैले युनियनपेको बजार हिस्सा बढेको छ,’ फिनाम समूहका विश्लेषक इगोर डोडोनोभले भने ।
युनियनपेको प्रयोगलाई प्रेरित गर्ने अर्को कारक रूसी बजारमा यसको विस्तार पनि हो । जुन गत वर्ष युक्रेन–सम्बन्धित प्रतिबन्धहरूको बीचमा भिसा र मास्टरकार्ड दुबैले देश छोडेपछि आएको विश्लेषकहरू बताउँछन् । सन २०२२ अघि भिसा र मास्टरकार्ड लेनदेनको ४–५ प्रतिशत हिस्सा रूसमा थियो ।
कम्पनीहरूले छोडेपछि पनि ती कार्डहरू रूसमा काम गरिरहेपनि विदेशमा प्रयोग गर्न सकेनन् । वैकल्पिक रूपमा धेरै बैंकहरूले चिनियाँ कार्ड प्रणालीसँग काम गर्न थाले । मेको शुरुमा, सात रूसी बैंकहरूले युनियनपे कार्डहरू जारी गरेका थिए ।
विज्ञहरूले यो पनि औंल्याए कि भिसा र युनियनपे बीचको शक्ति सन्तुलन यूएस जिडिपी वृद्धिमा आएको गिरावटले पनि प्रभावित भएको छ । जुन पहिलो त्रैमासिकमा १.१ प्रतिशत सुस्त रहेको थियो । चिनियाँ जीडीपी एक वर्ष अघिको पहिलो त्रैमासिकमा ४.५ प्रतिशतले बढेको थियो । युनियनपे हाल भिसाभन्दा बढी प्रतिस्पर्धात्मक वातावरणमा रहेको देखाउँछ । अनुवाद गरिएको