काठमाडौं । अमेजन डट कमको क्लाउड कम्प्युटिङ इकाईले सन् २०३० सम्ममा भारतमा १३ अर्ब डलर लगानी गर्ने घोषणा गरेको छ । जेफ बेजोसको कम्पनीले भारतको ई–कमर्स बजारमा अहिलेसम्म ६.५ बिलियन डलर लगानी गरिसकेको छ । विगतका वर्षहरूमा, अमेजनको व्यापार भारतमा द्रुत रूपमा फैलिएको छ, तर कडा नियम र नियमहरूको चुनौती पनि कम्पनीले सामना गरिरहेको छ ।

अमेजन वेब सर्भिसले क्लाउड कम्प्युटिङ युनिटमा लगानीले भारतमा १,००,००० पूर्णकालिक रोजगारी सिर्जना गर्ने दाबी गरेको छ । हाल भारतीय उपमहाद्वीपमा अमेजनका दुई डाटा सेन्टरहरू चलिरहेका छन् । पहिलो सन् २०१६ मा मुम्बईमा र दोस्रो सन् २०२२ मा हैदराबादमा लन्च गरिएको थियो ।

क्लाउड बजारमा द्रुत बृद्धि

अमेजनको क्लाउड प्लेटफर्मले भण्डारण, नेटवर्किङ र एआई सहित २०० भन्दा बढी सेवाहरू प्रदान गर्दछ । भारतको कर्पोरेट क्षेत्र र सरकारी क्षेत्रमा डाटा भण्डारण र क्लाउड सेवाहरूको ठूलो माग छ । आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स, रियल टाइम अपडेट र रोबोटिक्समा फास्ट डाटा स्ट्रिमिङको ठूलो महत्व छ ।

मार्केट इन्टिलेजेन्स प्रोभाइडर आइडीसीको अनुसार, भारतको सार्वजनिक क्लाउड सेवा बजार २०२५ सम्म १३ बिलियन डलरको हुनेछ । विगत दुई वर्षदेखि यो बजार २३ दशमलव १ प्रतिशतको दरले बढ्दै गएको र आगामी तीन वर्षसम्म यो बूम जारी रहने अपेक्षा गरिएको छ । डिजिटल सेवाहरूको विस्तारको लागि क्लाउड सेवाहरू धेरै महत्वपूर्ण छन् । डिजिटल सेवाहरूको विस्तारको लागि क्लाउड सेवाहरू धेरै महत्वपूर्ण छन् ।

हालका वर्षहरूमा माइक्रोसफ्ट र अल्फाबेट (गुगल) ले पनि भारतको क्लाउड बजारमा ठूलो लगानी गरेका छन् । भारत सरकारले ठूला टेक कम्पनीहरुलाई भारतीयहरुको डाटा भारतमा भण्डारण गर्न दबाब दिएको छ । त्यसैको परिणाम हो यो लगानी भनिएको छ । क्लाउड स्टोरेज क्षेत्रलाई नियमन गर्न सरकारले हाल क्लाउड एण्ड डाटा सेन्टर नीति तर्जुमा गरिरहेको छ ।

चीनबाट भारततर्फ

भारत एसियाकै तीव्र गतिमा बढिरहेको अर्थतन्त्र हो । ठूलो बजार, ठूलो जनसंख्या र चीनसँग पश्चिमी मुलुकको तनावका कारण अहिले ठूला प्रविधि कम्पनीहरूले भारतमा ठूलो लगानी गरिरहेका छन् । मे २०२३ मा, अमेरिकाको नेटवर्किङ उपकरण बनाउने कम्पनी, सिस्को सिस्टम्सले भारतमा उत्पादन कारखाना स्थापना गर्ने घोषणा गर्यो ।

सिस्कोले आपूर्ति श्रृंखलामा चीनमाथिको निर्भरता कम गर्न भारतमा एक अर्ब डलर लगानी गर्नेछ । एप्पलको आपूर्तिकर्ता फक्सकनले पनि तेलंगानामा ५० करोड डलरको प्लान्ट स्थापना गर्ने घोषणा गरेको छ । दिग्गज अमेरिकी खुद्रा कम्पनी वालमार्टले पनि सन् २०२७ को अन्त्यसम्ममा भारतबाट १० अर्ब डलरको सामान निर्यात गर्ने घोषणा गरेको छ । (रोयटर्स)