काठमाडौं । कोरोनाको कारण देशको शोधनान्तर स्थितीमा सुधार भएको छ । कोरोनाका कारण आयात खुम्चिदा शोधनान्तर बचतमा सुधार आएको हो । नेपाल राष्ट्र बैंकले प्रकाशित गरेको तथ्याङ अनुसार आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा देशको शोधनान्तर स्थिति २ खर्ब ८२ अर्ब ४१ करोड रुपैयाँले बचतमा रहेको छ । तर आर्थिक बर्ष २०७५/७६ मा यस्तो बचत अर्ब ४० करोड रुपैयाँले घाटामा रहेको थियो ।
देशको शोधनान्तर स्थिती हालसम्मकै उच्च रहेको राष्ट्र बैंकले जानकारी दिएको छ । तर देशको कुल ग्राह्स्थ्य उत्पादनसँगको तुलनामा भने २०७२ पछिको पहिलो पटक उच्च हो । भुकम्प पश्चात २०७२ मा देशको शोधनान्तर बचत जिडीपीको ८.४ प्रतिशत हाराहारीमा थियो भने अहिले ७.५ प्रतिशत रहेको छ ।
यसैगरी सो अबधिमा चालू खाता घाटा पनि ८७.९ प्रतिशतले घट्दै ३२ अर्ब ६ करोड कायम भएको छ । अघिल्लो वर्ष यस्तो घाटा २ खर्ब ६५ अर्ब ३६ करोड रुपैयाँ रहेको थियो । आर्थिक वर्ष २०७६/७७ मा पुँजीगत ट्रान्सफर पनि ८.१ प्रतिशतले घटी १४ अर्ब २१ करोड रुपैयाँ कामय भएको छ ।
यसैगरी सो अबधिमा खुद प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी ४९.१ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । अघिल्लो आबमा नेपालमा भित्र्ने खुद प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी १३ अर्ब ६ करोड रुपैयाँ रहेकोमा गत आवमा वृद्धि भई १९ अर्ब ४८ करोड भित्रिएको राष्ट्र बैंकले जानकारी दिएको छ ।
यसैगरी सो अबधिमा विदेशी विनिमय सञ्चिनीमा पनि उल्लेखनीय सुधार भएको छ । २०७६ असार मसान्तसम्ममा नेपाल राष्ट्र बैंकमा ९ खर्ब २ अर्ब ४४ करोड रहेकोमा २०७७ असार मसान्तमा आईपुग्दा बढेर १२ खर्ब २६ अर्ब १२ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । यस्तै बैंक तथा वित्तीय संस्था (नेपाल राष्ट्र बैंकबाहेक) सँग रहेको विदेशी विनिमय सञ्चिति २०७६ असार मसान्तमा १ खर्ब ३६ अर्ब ४७ करोड रुपैयाँ रहेकोमा २०७७ असार मसान्तमा आईपुग्दा बढेर १ खर्ब ७५ अर्ब ७१ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । २०७७ असार मसान्तको कुल विदेशी विनिमय सञ्चितिमा भारतीय मुद्राको अंश २२.८ प्रतिशत रहेको छ ।
कोरोनाको कारण नेपालको आयात व्यापारमा उल्लेखनीय गिरावट आउँदा देशको शोधनान्तर बचत उच्च हुनुका साथै विदेशी मुद्रा संञ्चितीमा समेत उल्लेखनीय सुधार आएको छ । नेपालको ठूलो रकम आयातमा खर्च हुँदै आएकोमा कोरोना पछि आयातमा ठूलो गिरावट आउँदा शोधनान्तर स्थिती र विदेशी मुद्रा सञ्चिती दुबैमा सुधार आएको हो ।
