काठमाडौं । हवाई यात्राको जोखिम कम गर्दै यात्रुप्रति उडान कम्पनीको दायित्व बढाउने उद्देश्यसहित सरकारले ‘अन्तरराष्ट्रिय हवाई परिवहन विषयक नियमहरु एकिकरण गर्ने सम्बन्धमा व्यवस्था भएको महासन्धि’ बुधबार संसद सचिवालयमा दर्ता गराएको छ । संसदबाट उक्त महासन्धि पारित भएमा नेपाल पनि मन्ट्रियल महासन्धिको पक्ष राष्ट्र बन्ने बाटो खुला हुनेछ ।
महासन्धि पारित भएपछि हवाई यात्रुको सुरक्षा सम्बन्धमा मन्ट्रियल महासन्धिबाट पारित सबै किसिमका बिमा सुविधा नेपाली हवाई यात्रुले प्राप्त गर्न सक्नेछन् । यस्तो बिमा आन्तरिक उडानमा भने लागु हुने छैन ।
मन्ट्रियल महासन्धि अनुसार पछिल्लो पटक सन् २००९ मा व्यवस्था गरिएको बीमा सुविधाको लाभ नेपाली यात्रुले प्राप्त गर्न सक्ने भएका हुन् । उक्त महासन्धिको पक्षधर राष्ट्र नहुँदा नेपाली हवाई यात्रुले अन्तरराष्ट्रिय उडानका क्रममा भएका जोखिममा प्राप्त गर्ने बीमा सुविधा निकै कम मात्र थियो । महासन्धिमा नेपालले हस्ताक्षर गरेपछि भने यसकै व्यवस्था अनुसार बीमा रकम सुविधा प्राप्त हुनेछ ।
महासन्धिमा उडानका क्रममा यात्रुको मृत्यु अथवा शारीरिक चोटपटक लागेमा एक लाख ५८ हजार ३ सय ४० डलर अर्थात एक करोड ७२ लाख ६९ हजार रुपैयाँ बीमा रकम प्राप्त गर्नेछन् । त्यस्तै ब्यागेजको नोक्सानी, क्षति वा बिलम्ब भएमा एक लाख ७२ हजार ६ सय रुपैयाँ बीमा रकमको व्यवस्था छ ।
उडान तालिका अनुसार उडान नभई यात्रामा ढिलाई भएमा ६ हजार ५ सय ७१ डलर अर्थात ७ लाख १६ हजार रुपैयाँ यात्रुलाई उडान कम्पनीले बीमा रकम उपलब्ध गराउनुपर्ने मन्ट्रियल महासन्धिमा उल्लेख छ ।
सन् १९९९ मे मा क्यानडाको मन्ट्रियल सहरमा हवाई यात्रुको सुरक्षा सम्बन्धि पारित गरिएको महासन्धिलाई नै मन्ट्रियल महासन्धि भनिन्छ ।
महासन्धिमा ५६ धारा छन् । अन्तरराष्ट्रिय नागरिक उड्ययन संगठनका १९१ सदस्य राष्ट्रमध्ये १३१ राष्ट्रले यसको पक्षमा हस्ताक्षर गरेका छन् । हवाई यात्रुको सुरक्षा सम्बन्धमा नेपाल यसअघि वार्शा महासन्धि र हहेग प्रोटोकलको सदस्य राष्ट्र बनेको थियो । तर यी दुवैको पक्ष राष्ट्र भएपनि यात्रुमैत्री नहुँदा समस्या आएको भन्दै नेपालले मन्ट्रियल महासन्धिको पक्षधर राष्ट्र बन्न संसदमा दर्ता गराएको हो ।
