काठमाडौं । विश्वकै ठूलो अर्थतन्त्रका रुपमा रहेको अमेरिकामा अहिले कर छुटको विषय चर्चामा छ । अमेरिकी वाणिज्य मन्त्री हावर्ड लुटनिकले ठूलो कर योजना प्रस्तुत गरेका छन् । यस योजनाको साथ, लाखौं अमेरिकीहरूले कर–मुक्त आम्दानी गर्न सक्नेछन् । सीबीएससँगको एक अन्तर्वार्तामा लुटनिकले भने कि राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प वार्षिक १,५०,००० डलर (लगभग २ करोड ५ लाख नेपाली रुपैयाँ) भन्दा कम कमाउनेहरूमाथिको संघीय कर हटाउन चाहन्छन् । यसले अमेरिकाको वित्तीय संरचना परिवर्तन गर्न सक्ने ठानिएको छ । निम्न मध्यम वर्गलाई राहत दिन यो कदम चालिएको हो । ट्रम्प प्रशासनले अमेरिकामा कम आम्दानी गर्नेहरूमाथि करको भार पनि घटाउन चाहन्छ ।
लुटनिकले भने, ‘मलाई थाहा छ उनको (ट्रम्पको) लक्ष्य के हो, वार्षिक १,५०,००० डलर भन्दा कम कमाउने कसैले पनि कर तिर्नु पर्दैन ।’ यो उहाँको लक्ष्य हो । म यसैको लागि काम गरिरहेको छु । यो योजना फेब्रुअरीमा प्रतिनिधि सभाले पारित गरेको थियो । अब हामी सिनेटको मतदानको प्रतीक्षामा छौं । यो कर कटौतीसँगै, ट्रम्पले सरकारी खर्च घटाउने र सरकारी निकायहरूको आकार घटाउने जस्ता वित्तीय सुधारहरूको पनि वकालत गरिरहेका छन् । अनलाइनमा मिश्रित प्रतिक्रिया आएका छन् । कतिपयले यसलाई राम्रो मानिरहेका छन् भने कतिपयले यसको नकारात्मक परिणामको बारेमा चिन्तित छन् ।
विगतदेखि नै करको बोझ कम गर्न धेरै विचारहरू अगाडि सारिएका थिए । यस्तोमा अमेरिकीहरूको करको बोझलाई अझ कम गर्न हावर्ड लुटनिकसँग धेरै अन्य विचारहरू छन् । उनले भने, ’टिप्समा कर छैन, ओभरटाइममा कर छैन, सामाजिक सुरक्षामा कर छैन, यी सबै कुराहरू कसरी गर्ने?’ यसले कर सुधारको बारेमा उनी कति गम्भीर छन् भन्ने देखाउँछ । यदि ट्रम्पको प्रस्ताव लागू भयो भने, वार्षिक लगभग डेढ लाख डलर भन्दा कम कमाउने कुनै पनि व्यक्तिले कर तिर्नु पर्दैन । लुटनिकले जोड दिए कि यो लक्ष्य हासिल गर्नु उनीहरूको हालको लक्ष्य हो ।
ट्रम्पको आर्थिक रणनीतिको बचाउ गर्दै लुटनिकले अर्थतन्त्रमा यो निर्णयले मन्दीको जोखिम निम्त्याउने भएपनि नीतिहरू आवश्यक रहेको भनेका छन् । यसमा क्यानडा र मेक्सिकोसँगको ट्यारिफ विवाद पनि समावेश छ । उनले तर्क गरे, ‘यी नीतिहरू अमेरिकामा भएका सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुराहरू हुन्, हामीले मन्दीको सामना गर्नुपर्नुको एक मात्र कारण बाइडेनको बकवास हो ।’ यी नीतिहरूले राजस्व उत्पन्न गर्छन् । यिनीहरूले विकासलाई बढावा दिन्छन् । यहाँ कारखानाहरू निर्माण गर्न मद्दत गर्दछन ।’
बढ्दो घाटाको बारेमा चिन्ताको बारेमा, लुटनिकले भने कि ‘अमेरिकी जनताले सरकारी खर्चको भार वहन गर्नु हुँदैन । यसको मूल्य अरूले चुकाउनुपर्छ ।’ उनले विदेशी संस्था र विदेशी कर छली गर्नेहरूलाई संकेत गर्दै यो कुरा भने । लुटनिकले भने कि अन्तर्राष्ट्रिय करका कमजोरीहरू बन्द गर्नाले घरेलु कर राहत प्रदान गर्न मद्दत गर्नेछ । लुटनिकले ट्रम्पको विवादास्पद ५० लाख डलरको अमेरिकी भिसा प्रस्तावलाई पनि समर्थन गरे, र यसले थप राजस्व ल्याउने दाबी गरे । आप्रवासन, व्यापार र रक्षालाई समेट्ने ठूलो विधेयकको अंश, ट्रम्पको ४.५ ट्रिलियन डलरको कर कटौती प्याकेज फेब्रुअरीमा प्रतिनिधि सभाबाट पारित भएको थियो र अब सिनेटको मतदानको पर्खाइमा छ ।
कर कटौतीको यो प्रयाससँगै, ट्रम्पले संघीय एजेन्सीहरूको आकार घटाउने सहित गहिरो खर्च कटौती र वित्तीय सुधारहरूको पनि वकालत गरिरहेका छन् । यो एउटा यस्तो कदम हो जसले चर्को बहस निम्त्याएको छ । जसमा अनलाइन प्रतिक्रियाहरू मिश्रित छन् । ‘सरकारलाई आर्थिक सहयोग गर्ने जिम्मेवारी सबै अमेरिकीहरूको हुनुपर्छ,’ एक प्रयोगकर्ताले एक्समा लेखे । ‘यो केवल ४१५०,००० भन्दा बढी कमाउने अमेरिकीहरूमा मात्र पर्न सक्दैन ।’ अर्कोले भने, ‘परिवारको लागि १,५०,००० डलर धेरै होइन ।’ अरूले कर कटौतीलाई समर्थन गरेका छन् जसमा एकले लेखेका छन् ‘कर सुधार केवल कागजी काम मात्र होइन । यो दलदलबाट २ ट्रिलियन डलरको फोहोर निकाल्ने काम हो’ सचिव लुटनिकको योजनाले लक्षित शुल्क मार्फत विदेशी आयातमा बोझ सार्छ ।’ अनुवाद गरिएको