काठमाडौं । यतिबेला विश्वको सबैभन्दा मूल्यवान अटो कम्पनी अर्थात एलन मस्कको विद्युतीय सवारी साधन निर्माण कम्पनी टेस्लाको समय राम्रो छैन । विश्वव्यापी रूपमा यसको बिक्रीमा उल्लेखनीय गिरावट आएको छ । विशेष गरी चिनियाँ कम्पनी बिवाइडीले मस्कलाई पसिना छुटाइरहेको छ । यो कम्पनीले टेस्लालाई हरेक मोर्चामा कडा प्रतिस्पर्धा दिइरहेको छ । टेस्ला अब यस्तो अवस्थामा पुगेको छ कि मस्कलाई पनि परिस्थिति सम्हाल्न सजिलो छैन ।
टेस्ला कम्पनी अहिले खराब समयबाट गुज्रिरहेको छ । एलन मस्कको राजनीतिक विचारबाट लगानीकर्ताहरू समस्यामा परेका छन् । एलन मस्कले ट्रम्प प्रशासनको सरकारी दक्षता विभागको अध्यक्ष पदबाट राजीनामा दिन सक्ने संकेत गरेका छन् । सायद यो कदम टेस्लालाई बचाउन धेरै ढिलो भइरहेको छ । टेस्ला हालसम्म अमेरिकी अटोमोबाइलको चम्किलो तारा थियो । २००८ मा पहिलो टेस्ला आइपुग्दा, चम्किलो रोडस्टरले ३.९ सेकेन्डमा ० देखि ६० माइल प्रतिघण्टाको गति लिन सक्थ्यो । यसको अधिकतम गति १२५ माइल प्रतिघण्टा थियो । यो एक पटक चार्ज गर्दा २४४ माइल यात्रा गर्न सकिन्थ्यो र ऊर्जा बचत गर्ने विशेषज्ञ थियो । यसको कार्बन फुटप्रिन्ट पनि कम थियो । लगभग ६५ लाख मूल्य भएको यो एकदमै विशेष थियो । यो शैली, आत्मा र उद्देश्यको प्रतीक थियो ।
टेस्लाले क्रमशः थप छ वटा मोडेल उत्पादन गर्यो । बजारमा टेस्लाको मूल्य आधा दर्जन परम्परागत कार कम्पनीहरूको संयुक्त मूल्यभन्दा बढी थियो । कम्पनी स्थापना भएको एक वर्षपछि २००४ मा एलन मस्क कम्पनीको सबैभन्दा ठूलो सेयरधनीको रूपमा सामेल भए । आज उनी संसारकै सबैभन्दा धनी व्यक्ति हुन् । टेस्लाले प्रविधिको प्रतिज्ञाको चम्किलो प्रतीकको रूपमा मानिसहरूको मन जित्यो । त्यसपछि ट्रम्प युग आयो । एलन मस्क ट्रम्पको समर्थक र वित्तदाता बने । उनलाई सरकारी दक्षता विभागको प्रमुख बनाइयो । उनले सरकारी कर्मचारीहरूलाई हटाउन थाले । सार्वजनिक नजरमा, उनी संसारको सबैभन्दा शक्तिशाली व्यक्तिको नजिकको विश्वासपात्र बने । मस्कको कद बढ्दै जाँदा टेस्लाको भाग्य पनि डुब्यो ।
सन २०२४ मा पहिलो पटक बिक्री घट्यो । सेयरको मूल्य यसको उच्चतम स्तरबाट ४७% ले घट्यो । मानिसहरूले टेस्लाका शोरूमहरूमा आक्रमण गरिरहेका छन् । अमेरिका र जर्मनीमा धेरै ठाउँमा टेस्लाका कारहरू जलाइएको छ । टेस्लाको द्रुत परिवर्तन कसरी भयो ? चम्किलो ताराबाट निराशाको खरानीमा पुग्ने यात्रा कसरी भयो ? यसका पाँच कारणहरू छन् ः ट्रम्पको राजनीति, मस्क, टेस्लाको मोडेल, प्रतिस्पर्धा र विद्युतीय कारहरू ।
मूल्यमान्यताको द्वन्द्व
विद्युतीय कार किन्नको लागि तपाईंमा मानवताको चिन्ता हुनुपर्छ । जलवायु परिवर्तनको प्रभावको बारेमा तपाईं चिन्तित हुनुपर्छ । तपाईंले वैज्ञानिक प्रमाणहरूमा विश्वास गर्नुपर्छ । तपाईंले यो पनि स्वीकार गर्नुपर्छ कि सरकारी हस्तक्षेप कहिलेकाहीं राम्रो हुन्छ । विद्युतीय कार किन्न इच्छुक व्यक्तिहरू उच्च मूल्य र दायराको बारेमा चिन्तित छन् । यस्ता व्यक्तिहरू सामान्यतया उदारवादी हुन्छन् ।
ट्रम्प र उनका समर्थकहरू उदारवादीहरूको विरोध गर्छन् । उनीहरू जलवायु परिवर्तनलाई छल भन्छन् । ट्रम्पले बाइडेनको विद्युतीय कारको जनादेश खारेज गरेका छन् । ट्रम्पको कर कटौती र सरकारी खर्च कटौतीले गरिबहरूलाई हानि पुर्यायो । विविधता, समानता र समावेशीकरणप्रतिको उनीहरूको शत्रुताले उदारवादी सिद्धान्तहरूको उल्लंघन गर्छ । ट्रम्पका मुख्य समर्थकहरू न्यायपालिका, व्यवस्थापिका र कार्यपालिका बीचको शक्ति पृथकीकरणलाई हटाउन चाहन्छन् । तिनीहरूले उदारवादी विवेकलाई चोट पुर्याउँछन् । उदारवादीहरू अब टेस्लालाई घृणा गर्छन् ।
इकोसिस्टमको अभाव
अमेरिका कमजोर रेल र हवाई सम्पर्क भएको ठूलो देश हो । धेरै ठाउँमा पुग्न गाडी चाहिन्छ । त्यसैले, जब अमेरिकीहरूले केही हजार वा केही सय माइल यात्रा गर्नुपर्छ, तिनीहरू आफ्नो कारमा चढेर गाडी चलाउँछन् । ग्यास स्टेशनहरू जस्तै, इभी चार्जिङ स्टेशनहरूको उपलब्धतालाई हल्का रूपमा लिन सकिँदैन । यदि इभी चालक जनसंख्या पर्याप्त छ भने, निजी उद्यमहरूले तिनीहरूको लागि चार्जिङ स्टेशनहरू निर्माण गर्नेछन् । तर, चार्जिङ स्टेशनहरू बिना, प्रतिबद्ध उदारवादीहरू बाहेक थोरै मानिसहरूले मात्र इभी किन्नेछन् । यो समस्या समाधान गर्न राज्यको पहल आवश्यक छ । बाइडेनको पूर्वाधार ऐनमा नयाँ इभी चार्जिङ स्टेशनहरूको लागि कोष समावेश छ । उनको मुद्रास्फीति न्यूनीकरण ऐनले ईभीको खरिदमा कर छुट प्रदान गर्दछ । ट्रम्पले अब यसलाई ग्रीन छलका रूपमा हेर्छन् र यसलाई उल्ट्याउन खोजिरहेका छन् । अनुवाद गरिएको
