काठमाडौं । पछिल्लो समय तिरुपति बालाजी मन्दिरको प्रसाद लड्डूमा पशुको बोसो र माछाको तेल मिसाएको मुद्दा निकै चर्किएको छ । यी लड्डुलाई ‘मिठाई प्रसादम’ पनि भनिन्छ । यस विषयमा, मन्दिर अधिकारीहरूले तमिलनाडुका आपूर्तिकर्तालाई दोष दिएका छन् । जबकि वर्तमान सत्तारुढ सरकारले अघिल्लो जगनमोहन रेड्डी सरकारलाई दोष दिएको छ ।
यस विषयमा केन्द्रसँग पनि हस्तक्षेपको माग गरिएको छ । अर्कोतर्फ लड्डू बिक्रीबाट वार्षिक अर्बौं रुपैयाँ आम्दानी हुने गरेको छ । तिरुपति, आन्ध्र प्रदेशको पवित्र भगवान वेंकटेश्वर मन्दिरमा प्रसिद्ध लड्डू प्रसादम यसको अद्वितीय स्वादको लागि प्रसिद्ध छ । यी लड्डूहरू मन्दिरको भान्छामा बनाइन्छ । यी पोट्टु भनेर चिनिन्छन् । यी लड्डूहरूको बनाउने विधिको लामो इतिहासमा छ पटक मात्र परिवर्तन भएको छ । साधारणतया यो चना (चना) र गुड़को सिरपबाट बनाइन्छ र स्वाद र पोषण बढाउन पछि बदाम, काजू र किशमिश जस्ता ड्राई फ्रुटहरू थपियो ।
दैनिक तीन लाख लड्डू बिक्री
तिरुमालामा दैनिक करिब तीन लाख लड्डू बनाइ वितरण गरिन्छ । रिपोर्टअनुसार यी लड्डुको बिक्रीबाट वार्षिक करिब ५०० करोड भारतीय (नेपाली ८ अर्ब) रुपैयाँ आम्दानी हुन्छ । प्रत्येक लड्डुको तौल १७५ ग्राम हुन्छ ।
३०० वर्ष भन्दा पुरानो इतिहास
तिरुपति लड्डूको इतिहास ३०० वर्षभन्दा पुरानो छ । यो वर्ष सन १७१५ मा सुरु भएको थियो । तिरुपति लड्डुलाई सन् २०१४ मा भौगोलिक संकेत (जिआइ) दर्जा दिइएको थियो । लड्डुको गुणस्तर कायम राख्न खाद्य प्रयोगशाला रहेको छ र लड्डूमा थपिएका काजू, चिनी र अलैंची जस्ता सामग्रीहरूको सही मात्राको लागि प्रत्येक ब्याचलाई ध्यानपूर्वक निरीक्षण गरिन्छ ।
पछिल्लो विवाद के हो ?
बिहीबार आन्ध्र प्रदेशको वर्तमान सरकारले अघिल्लो सरकारको कार्यकालमा तिरुपतिको लड्डूमा जनावरको बोसो रहेको बताएको थियो । यो दाबीका लागि राष्ट्रिय दुग्ध विकास बोर्डको प्रतिवेदन पनि देखाइएको थियो । सञ्चारमाध्यमका अनुसार प्रसाद लड्डू बनाउन ४००–५०० केजी स्वदेशी घिउ, ७५० केजी काजू, ५०० केजी किसमिस, २०० केजी अलैंचीका साथै चना, चिनी आदि प्रयोग गरिन्छ । प्रतिवेदनमा यो रेसिपीमा प्रयोग भइरहेको स्वदेसी घिउमा ३ थरी जनावरको बोसो मिसाइएको दाबी गरिएको छ । लड्डुको स्वादमा परिवर्तन आएको गुनासो आएपछि जुलाई २३ गते परीक्षण गरिएको थियो । अनुवाद गरिएको
