काठमाडौं । सरकारी खर्च खाता बन्द हुने अन्तिम दिन ‘सोमबार’सम्म सरकारले लक्ष्यको जम्मा ७७ प्रतिशत मात्रै कुल खर्च गर्न सकेको छ । महालेखा नियन्त्रकको कार्यालयका अनुसार सोमबारसम्म सरकारले कुल १३ खर्ब ५६ अर्ब २१ करोड ५२ लाख रुपैयाँ बराबर मात्रै खर्च गर्न सकेको हो । यो चालु आवमा लिईएको लक्ष्यको ७७.४४ प्रतिशत मात्रै हो । सरकारले चालु आवको बजेटमार्फत १७ खर्ब ५१ अर्ब ३१ करोड रुपैयाँ खर्च गर्ने लक्ष्य लिएको थियो ।
सरकारले बजेटमार्फत लिएका लक्ष्यमध्ये सबैभन्दा नाजुक अवस्था भने विकास खर्चकै छ । चालु आवभरी ३ खर्ब २ अर्ब रुपैयाँ पुँजीगत खर्च गर्ने लक्ष्य सरकारले लिएपनि हालसम्म जम्मा १ खर्ब ७२ अर्ब रुपैयाँ मात्रै खर्च भएको छ । यो लक्ष्यको जम्मा ५६.९७ प्रतिशत हो । खासगरी सरकारले भनेबमोजिम पुँजीगत खर्च गर्न नसकेकै कारण सयौं निर्माण व्यवसायीहरुको भुक्तानी नै रोकिएको छ ।
यता चालु खर्चतर्फ भने सरकारले चालु आवभरी अर्थात खाता बन्द हुने अन्तिम दिन सोमबारसम्म ९ खर्ब ३३ अर्ब ८५ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ । यो चालु आवमा लिईएको लक्ष्यको ८१.७९ प्रतिशत छ । चालु आवमा सरकारले चालुतर्फ ११ खर्ब ४१ अर्ब रुपैयाँ खर्च गर्ने लक्ष्य लिएको थियो । यस्तै वित्तीय व्यवस्था अर्थात सार्वजनिक ऋणको सावाँतर्फ सरकारले चालु आवभरी २ खर्ब ५० अर्ब २६ करोड रुपैयाँ भुक्तानी गरेको छ । यो चालु आवको लक्ष्यको ८१.४ प्रतिशत हो । चालु आवभरी सरकारले सार्वजनिक ऋणको ३ खर्ब ७ अर्ब रुपैयाँ सावाँ भुक्तानी गर्ने लक्ष्य लिएको थियो । यद्यपी सरकारले चालु आवको बजेटको अर्धबार्षिक समीक्षामार्फत यी लक्ष्यहरुलाई केहि घटाएको भने थियो ।
एकैदिन ३३ अर्ब ६१ करोड भुक्तानी
महालेखा नियन्त्रक कार्यालयका अनुसार सरकारी भुक्तानी हुने अन्तिम दिन सोमबार मात्रै सरकारले ३३ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँ बढीको भुत्तानी गरेको छ । यो दिनका आधारमा चालु आवभरी सबैभन्दा बढी भुक्तानी भएको दिन हो ।
यसैदिन सरकारले चालुतर्फ ९ अर्ब ८५ करोड, पुँजीगततर्फ १४ अर्ब ४० करोड र वित्तीय व्यवस्थापनतर्फ ९ अर्ब ३५ करोड रुपैयाँ भुक्तानी गरेको छ ।
असारमै १ खर्ब ७४ अर्ब भुक्तानी
बर्षैपिच्छे बजेटमा तोकिएको लक्ष्यमा पुग्न सरकारले आर्थिक बर्षको अन्तिम महिना असारमै भुक्तानीलाई तिव्रता दिँदै आएको छ । यस्तो प्रवृत्तिकलाई अन्त्य गर्नेगरी सबैजसो अर्थमन्त्रीहरुले प्रतिवद्धता जाहेर गर्दैै आएपनि हालसम्म यो प्रवृत्तिको अन्त्य हुन नसकेको देखिन्छ । जसको फलस्वरुप यो बर्ष पनि असारमा अत्याधिक भुक्तानी भएको देखिन्छ ।
यसरी हेर्दा चालु आर्थिक बर्षको असारमा मात्रै १ खर्ब ७४ अर्ब ९१ करोड रुपैयाँ बढीको भुक्तानी भएको कार्यालयको तथ्यांकमा उल्लेख छ । अर्थात असार १ गतेसम्म सरकारले कुल खर्च ११ खर्ब ८१ अर्ब २१ करोड रुपैयाँ खर्च गरेकोमा सोमबारसम्म उक्त खर्च बढाएर १३ खर्ब ५६ अर्ब २१ करोड रुपैयाँ पुर्याएको हो ।
असारमा सरकारले पुँजीगत खर्च मात्रै ३७ अर्ब ११ करोड रुपैयाँ भुक्तानी गरेको छ । यस्तै यस अवधिमार चालुतर्फ १ खर्ब ११ अर्ब र वित्तीय व्यवस्थापनतर्फ २६ अर्ब ७५ करोड रुपैयाँ खर्च भएको छ ।