काठमाडौं । हालैका वर्षहरूमा इटालियन खाना पिज्जाको लोकप्रियता तीव्र गतिमा बढेको छ । योसँगै धेरै भारतीय तथा विदेशी कम्पनीहरु यसको बजारमा आएका छन् । यसमा ला पिनोज पिज्जा पनि समावेश छ । यो भारतको तेस्रो ठूलो पिज्जा कम्पनी हो । यसको कारोबार करिब एक हजार करोड रुपैयाँ छ । यसको सुरुवात सनम कपुरले गरेका थिए । उनी एउटा चर्चित आईटी कम्पनीमा काम गर्थे । सबै ठीकठाक चलिरहेको थियो तर उनले सधैं आफ्नै व्यवसाय सुरु गर्ने सपना देख्थे । खाद्यान्न व्यवसायमा उनको विशेष रुचि थियो । अन्ततः उनले आफ्नो जागिर छोडे र २०११ मा चण्डीगढ़मा आफ्नो पहिलो स्टोर खोलेयो । आज उनीसँग देशभर ६०० फ्रेन्चाइजीहरू छन् ।
यसरी भए सफल
सनम कपुरले सन् २०११ मा चण्डीगढमा १२० वर्ग फिटको सानो ठाउँमा आफ्नो पहिलो पिज्जेरिया खोले र यसलाई पिनोचियो पिज्जा नाम दिए । यो समय थियो जब पिज्जा सबै ठाउँमा उपलब्ध थिएन । बजारमा डोमिनोज र पिज्जा हट जस्ता अन्तर्राष्ट्रिय चेनहरू थिए । त्यसबेला डोमिनोजको भारतको पिज्जा बजारमा ५४ प्रतिशत हिस्सा थियो । देशको ८० देखि ९० प्रतिशत बजार तीनवटा कम्पनी डोमिनोज, पापा जोन्स र पिज्जा हटसँग थियो । यस्तो अवस्थामा सनम कपुरले बिस्तारै बिना कुनै फन्डिङ बजारमा आफ्नो स्थान बनाउन थाले । उनले आफ्नै पैसाले व्यवसायलाई अगाडि बढाए । उनले पूरै पिज्जाको सट्टा स्लाइस (टुक्रा) हरू बेच्न थाले । यही कुराले उनीहरूलाई अन्य कम्पनीहरूभन्दा फरक बनाएको थियो । यससँगै उनले कम्पनीको नाम परिवर्तन गरेर ला पिनोज पिज्जा राखे । यसको अर्थ इटालियनमा ठूलो पिज्जा हो ।
बजार विस्तारमा तीव्रता
कम्पनीको पिज्जा अन्य कम्पनीको तुलनामा सस्तो थियो र स्वादमा पनि कम थिएन । यति मात्र होइन, उनले पिज्जामा भारतीय स्वाद थप्न थाले । यसमा पनीर मखानी पिज्जा, पनीर बटर मसाला पिज्जा र मखानी डो–प्याजा पिज्जा समावेश छन् । यसको मतलब कम्पनीले ठूला टुक्रासहित देसी तड्का प्रयोग गर्यो । त्यसपछि कम्पनीले ठूला र अतिरिक्त ठूला पिज्जाहरू पनि बेच्न थाल्यो । जसका कारण कम्पनीले विस्तारै आफ्नो पहिचान बनाउन थाल्यो । नाफा बढ्न थालेपछि कम्पनीले मोहालीमा दोस्रो शाखा खोल्यो । त्यसपछि उनले फ्रेन्चाइजीका आधारमा देशभर शाखा विस्तार गरे । कम्पनीले जैन पिज्जा पनि सुरु गर्यो, जसमा प्याज, लसुन र च्याउ प्रयोग नगरिएको थियो । जसका कारण बालबालिका, युवा तथा वृद्धवृद्धाको पिज्जाप्रति आकर्षण बढ्यो ।
कम्पनीले सन २०१३ मा आफ्नो पहिलो फ्रेन्चाइजी दियो । यो संख्या २०१५ मा ५० पुग्यो । यो संख्या २०१७ मा १०० र २०१९ मा २०० पुग्यो । त्यसैगरी, २०२१ मा कम्पनीसँग ३०० फ्रेन्चाइजी थिए जुन २०२३ मा ६०० पुग्यो । योसँगै कम्पनीको कारोबार १० अर्ब भारु (१६ अर्ब नेपाली) नाघेको छ । सुरुमा कम्पनीले आठ प्रतिशत रोयल्टी लिने गरेको भए पनि गुणस्तर कायम गर्न रोयल्टी घटाएर चार प्रतिशत पुर्याएको थियो । तर कम्पनीले फ्रेन्चाइजीहरुसामु कम्पनीबाट कच्चा पदार्थ किन्नु पर्ने शर्त पनि राखेको छ । कम्पनीको कुल आम्दानीको ८३ प्रतिशत कच्चा पदार्थको बिक्रीबाट आउँछ । कम्पनीले आफ्नो राजस्वको १५ प्रतिशत मात्र रोयल्टीबाट कमाउँछ । अब कम्पनीले विदेशमा पनि व्यापार विस्तार गर्ने तयारी गरिरहेको छ । अनुवाद गरिएको