काठमाडौं । जारी आर्थिक र भूराजनीतिक तनावका बीच सन् २०३० सम्ममा विश्वव्यापी आर्थिक वृद्धि तीन दशकयताकै न्यून स्तरमा जाने प्रक्षेपण गरिएको छ । सोमबार जारी एक प्रतिवेदनमा यस्तो निष्कर्ष उल्लेख छ ।
विश्व आर्थिक मञ्च (डब्ल्यूईएफ) ले विश्व नेताहरूको वार्षिक बैठक अघि ‘फ्यूचर अफ ग्रोथ’ २०२४ प्रतिवेदन जारी गर्दै जलवायु संकट र कमजोर हुँदै गएको सामाजिक सम्झौतालगायतले विभिन्न अन्तरसम्बन्धित विश्वव्यापी चुनौतीहरूलाई बढाएको बताएको छ । यसले विश्वव्यापी वृद्धिमा भएको प्रगतिलाई प्रभावकारी रूपमा उल्टाउँदै गएको प्रतिवेदनमा छ ।
प्रतिवेदनले आर्थिक वृद्धिको लागि नयाँ दृष्टिकोणको लागि आह्वान गरेको छ जसले दीर्घकालीन दिगोपन र इक्विटी, गति र गुणस्तरसँग दक्षतालाई सन्तुलनमा राख्छ । १०७ वटा देशको अर्थतन्त्रको वृद्धिको गुणस्तर विश्लेषण गर्दै प्रतिवेदनले उच्च आय भएका अर्थतन्त्रले नवप्रवर्तन र समावेशीकरणमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको देखाएको छ भने न्यून आय भएका अर्थतन्त्रले दिगोपनमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको उल्लेख गरेको छ ।
डब्ल्यूईएफका प्रबन्ध निर्देशक सादिया जाहिदीले भनिन, ‘मुख्य चुनौतिहरूलाई सम्बोधन गर्न विश्वव्यापी वृद्धिलाई पुर्नस्थापित गर्नु आवश्यक हुनेछ । यद्यपि, विकास मात्र पर्याप्त हुनेछैन ।’ प्रतिवेदनले दीर्घकालीन दिगोपन, लचिलोपन र निष्पक्षताका साथै विश्वव्यापी र राष्ट्रिय प्राथमिकताहरूसँग पङ्क्तिबद्ध गर्दै भविष्यका लागि नवप्रवर्तनसँग दक्षतालाई सन्तुलनमा राख्ने आर्थिक वृद्धि मापन गर्न नयाँ दृष्टिकोण प्रस्ताव गरेको छ,’ उनले भनेकी छन् ।
डब्ल्यूईएफ ले आफ्नो ‘फ्यूचर अफ ग्रोथ’ पहल पनि सुरु गरेको जनाएको छ । यो दुई–वर्षीय पहलले सन्तुलित वृद्धि, नवप्रवर्तन, समावेशीकरण, दिगोपन, र उत्तम मार्गहरू पहिचान गर्न अर्थशास्त्रीहरू र अन्य विशेषज्ञहरूसँग सहकार्य गरेर विश्वभरका नीति निर्माताहरूलाई आर्थिक वृद्धि र समर्थन गर्ने नयाँ मार्ग तय गर्ने लक्ष्य राखेको छ ।
प्रतिवेदनका अनुसार अधिकांश देशहरूले न दिगो न समावेशी वृद्धिको अनुभव गरिरहेका छन् । तिनीहरूको आविष्कार गर्ने वा त्यसबाट फाइदा उठाउने क्षमता सीमित छ । जसल विश्वव्यापी झट्काहरूको जोखिममा कमी ल्याउन तिनीहरूको योगदान र संवेदनशीलता कमजोर रहेको छ । अनुवाद गरिएको
