काठमाडौं । चीनलाई विश्वको कारखाना भनिन्छ । तर, अब भारतीय कम्पनीहरु चीनको विकल्प बन्न तयार छन् । भारतीय कम्पनीहरूले पनि उत्पादन लागत घटाएर चीनसँग बराबरीमा ल्याउन सफल भएका छन् । डिक्सन टेक्नोलोजीज र कार्बन ग्रुप जस्ता इलेक्ट्रोनिक कम्पोनेन्टका भारतीय कन्ट्रयाक्ट उत्पादकहरूले भारतमा उत्पादन लागत लगभग चीनको बराबरमा ल्याउन सक्षम भएका छन् । यी कम्पनीहरूले चिनियाँ विधिहरूबाट सिकेर उत्पादन लागत कम गर्न सक्षम भएका छन् । यसले थप खर्च कम गर्न अटोमेसनमा लगानी बढाउने अवसर मिलेको छ ।

उत्पादन लागत चीन बराबर

डिक्सन टेक्नोलोजीका एमडी अतुल लालले गत हप्ता विश्लेषकहरूलाई भनेका थिए, ‘हाम्रा विश्वव्यापी ग्राहकहरू (ल्यापटप र ट्याब्लेट ब्रान्डहरू)सँग छलफल गरेपछि हामीले चीनको उत्पादन लागतसँग झन्डै बराबरी गरेका छौं ।’ लालले भने कि डिक्सनले जर्मनी र बेलायतका ग्राहकहरूका लागि लाइटिङ निर्यात बढाउँदैछ । ‘कम्पनीले छिट्टै मोटोरोला र नोकिया जस्ता ठूला ग्राहकहरूलाई मोबाइल फोन पठाउन थाल्नेछ,’ उनले भने ।

लालले भने कि कम्पनीले अब स्थानीय रूपमा डाइकिन ब्राण्डमा उपयोग भइरहेको एयर कन्डिसनरका लागि इन्भर्टर कन्ट्रोलर बोर्ड जस्ता कम्पोनेन्टहरू पनि निर्यात गर्न थाल्नेछ । डिक्सनले यस आर्थिक वर्षमा २,००० देखि २,५०० करोड भारतीय रुपैयाँको निर्यात राजस्व उत्पन्न गर्ने अपेक्षा गरिएको छ । यो वर्ष २०२३ मा १ हजार करोड भारतीय रुपैयाँ थियो र त्यसपछि यो द्रुत रूपमा बढ्यो । अर्कोतर्फ कार्बनका अध्यक्ष प्रदीप जैनले चीनको सरह उत्पादन लागत बनाउन सरकारको पीएलआई योजनाको ठूलो योगदान रहेको बताए ।

चीनमा टोली पठाएर विधि सिके

ल्यापटप र ट्याब्लेट जस्ता उत्पादनको आयातमा कुनै शुल्क नलाग्ने भएकाले डिक्सनलाई चीनको उत्पादन लागतसँग बराबरी गर्नुपर्ने चुनौती थियो । एमडी लालले भने, ‘हामीले ठूला चिनियाँ ठेकेदार कम्पनीहरूलाई उनीहरूको सञ्चालन प्रक्रिया र लागत व्यवस्थापन बुझ्नका लागि टोली पठायौ । यसपछि हामीले हाम्रो कार्यहरू सोहीअनुसार बेन्चमार्क गर्यौं । ‘हामी सबै उत्पादनहरूमा यो एकरूपता प्राप्त गर्न अटोमेसनमा थप लगानी गर्नेछौं,’ उनले भने ।

एप्पलले भारतबाट आईफोन निर्यात गर्दैछ

एप्पल जस्ता ब्रान्डहरूले भारतबाट मोबाइल फोन जस्ता उत्पादनहरू निर्यात गरिरहेका छन् । यी फोक्सकन र फ्लेक्स जस्ता विश्वव्यापी उत्पादन साझेदारहरूले स्थापना गरेका प्लान्टहरूमा उत्पादन भइरहेका छन् । यसैबीच सामसुङ र एलजीले निर्यातका लागि आफ्नै प्लान्ट स्थापना गरेका छन् । अधिकारीहरूले भने कि शाओमी जस्ता चिनियाँ स्वामित्वका कम्पनीहरू लगायतका विश्वव्यापी ब्रान्डहरूले भारतीय कन्ट्रयाक्टर निर्माताहरूबाट उत्पादन गरेर निर्यात गर्न सकिने सम्भावनालाई हेरिरहेका छन् ।

टाटा पनि यस क्षेत्रमा प्रवेश गर्दैछ

टाटा समूहको कन्ट्रयाक्ट अर्थात सम्झौतामा निर्माण गर्ने शाखा टाटा इलेक्ट्रोनिक्स पनि यस क्षेत्रमा प्रवेश गर्दैछ । यसले आईफोनहरू एसेम्बल गर्ने ताइवानी कन्ट्रयाक्ट निर्माता विस्ट्रोन कर्पको भारतीय सञ्चालनहरू प्राप्त गर्दैछ । यो पहिलो पटक हो जब कुनै भारतीय कम्पनीले भारतीय र विश्व बजारका लागि आईफोन उत्पादन गर्दैछ ।

चीन+१ को लागि आधार तयार गर्नुपर्ने

कार्बनका जैनले भने, ‘विश्वव्यापी ब्रान्डहरूले आफ्नो चीन+१ रणनीतिको एक हिस्साको रूपमा उत्पादनका लागि भारतलाई वास्तवमै बढी चासोका साथ हेरिरहेका छन । त्यसैले यसलाई व्यवहारिक बनाउन भारतामा पनि कम्पोनेन्ट उत्पादन आधार बनाउनु महत्वपूर्ण छ ।’ यो समूह एक साझेदारसंग स्मार्टफोनको एक कन्ट्रयाक्टर निर्माता हो । ह्याभल्स इन्डियाले हालै पश्चिम एसिया र अमेरिकाजस्ता बजारहरूमा ग्लोबल ब्रान्डहरूका लागि एयर कन्डिसनरको डिजाइन र निर्माणमा सम्झौता गरेको छ । यसपछि वाशिङ मेशिनहरु पनि उसले बनाउनेछ, जसमा कम्पनीले आगामी केही वर्षहरूमा १ हजार करोड रुपैयाँको निर्यात राजस्व हासिल गर्ने लक्ष्य राखेको छ । अनुवाद गरिएको