काठमाडौं । विश्वको महाशक्ति भनिने चीन र अमेरिका दुवै अहिले समस्यामा छन् । दुवै देश आर्थिक मोर्चामा घेरिएका छन् । विश्वको फ्याक्ट्री भनेर चिनिने चीन आफ्नो खस्कँदै गएको अर्थतन्त्रलाई व्यवस्थित गर्नमा व्यस्त हुँदा अमेरिका शटडाउन (बन्द) हुने खतरामा छ । अमेरिकामा कठिनाइहरू बढ्न थालेका छन् । अमेरिकी अर्थतन्त्र ऋण संकटमा फसेको छ । यो ऋण संकट यति गहिरो भएको छ कि त्यहाँ बन्दको अवस्था सिर्जना हुन थालेको छ । अमेरिकामा संकट अझै बढ्यो भने त्यहाँका सरकारी कर्मचारीको तलब पनि रोकिनेछ । अमेरिकाको ऋण ३३ ट्रिलियन डलर नाघेको छ, जुन यसको लागि सबैभन्दा ठूलो समस्या बनेको छ ।
अमेरिकाको समस्या बढ्न सक्छ
अमेरिकाले कठिनाइको सामना गरिरहेको छ र अमेरिकी अर्थतन्त्रका लागि कठिनाइ थप बढ्न सक्छ । देशमा इन्धनको मूल्य उच्च, अटो उद्योगका कर्मचारी हडतालमा छन् र मुद्रास्फीति चरम सीमामा छ । विश्वसामु आफ्नो शक्ति देखाउने अमेरिकी अर्थतन्त्र अहिले कठिन समयबाट गुज्रिरहेको छ । मुलुकमा फेरि एकपटक मन्दीको सम्भावना बढेको अर्थविज्ञहरुले बताएका छन् । अमेरिका विश्वको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र हो । यदि यो मन्दीमा फस्यो भने यसले सम्पूर्ण विश्वलाई असर गर्न सक्छ ।
अमेरिकाको शटडाउन के हो ? यसले कस्तो असर गर्छ ?
अमेरिकामा शटडाउनको चर्चा चर्किएको छ । यदि डेमोक्र्याट र रिपब्लिकनहरू सेप्टेम्बर ३० को मध्यरातमा छोटो अवधिको खर्च बिलमा सहमत भएनन भने अमेरिका शटडाउनमा जान सक्छ । बन्द भनेको अमेरिकी सरकारले एजेन्सीहरू र सरकारी कार्यहरूका लागि पर्याप्त रकम उपलब्ध गराउन असमर्थ भएको अवस्था हो । तर, अमेरिकाका लागि शटडाउन कुनै नौलो कुरा होइन । यसअघि पनि पटकपटक बन्द भइसकेको छ । डोनाल्ड ट्रम्पको शासनकालमा ३५ दिन लामो शटडाउन भएको थियो । अमेरिकामा यो बन्दका कारण धेरै सेवा अवरुद्ध हुनेछन् । यस्तो अवस्थामा अमेरिकी सरकारी कर्मचारीले सबैभन्दा बढी नोक्सानी बेहोर्नुपर्नेछ । वास्तवमा, बन्दको समयमा सरकारी कर्मचारीहरूको तलब चेक पठाइँदैन ।
अमेरिकाको ऋण ३३ ट्रिलियन डलर नाघेको छ र शटडाउनको स्थिति बन्न पुगेको छ । यदि अमेरिकामा शटडाउन भयो भने, अर्थव्यवस्था ध्वस्त हुनेछ । यस अवधिमा सरकारी कर्मचारीहरूले तलब पाउने छैनन् र अमेरिकी अर्थतन्त्रले प्रत्येक हप्ता ६ बिलियन डलर घाटा बेहोर्नेछ । बन्दका कारण सरकारी सेवा बन्द हुने र मन्दीको सम्भावना बढेको छ ।
यसले अमेरिकालाई कस्तो असर गर्छ ?
यदि अमेरिकामा शटडाउन भयो भने यसले उनीहरूको अर्थतन्त्रलाई पनि असर गर्छ । सरकारले के खर्च गर्छ र के लिन्छ भन्ने बीचको अन्तर अर्थात् बजेट घाटा ह्वात्तै बढ्छ । यदि अमेरिकामा शटडाउन भयो भने, यसको अर्थतन्त्रलाई हरेक हप्ता ६ बिलियन डलरको ठूलो नोक्सान हुनेछ । यति मात्र होइन, अमेरिकी जीडीपीमा पनि ०.१ प्रतिशतसम्म गिरावट आउन सक्छ ।
तलब तिर्न पनि समस्या
अमेरिकामा सरकारी शटडाउनका कारण अधिकांश सरकारी निकायका सेवा बन्द हुनेछन् । अमेरिकामा अत्यावश्यक बाहेकका सबै सरकारी कर्मचारीहरूले बेतलबी बिदामा जानुपर्नेछ । इवाई विश्लेषकहरूका अनुसार देशमा लगभग आठ लाख गैर–आकस्मिक संघीय कामदारहरू छन् जसको औसत तलब ९५ हजार डलर छ । जसको असर अमेरिकाको अर्थतन्त्रमा पर्नेछ । अनुवाद गरिएको