काठमाडौं । अमेरिका विश्वको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र हो । यसको प्रभाव संसारभर देखिन्छ । विश्वमा प्रतिव्यक्ति आय सबैभन्दा बढी हुने देशमध्ये अमेरिका पनि पर्छ । तर, आजकल अमेरिकाका पसलेहरुले दैनिक उपभोग्य वस्तुहरु जस्तै टुथपेस्ट, चकलेट, वाशिङ पाउडर र डिओडोरेन्ट ताला लगाएर राख्नुपर्ने बाध्यता छ । मुलुकमा बढ्दै गएको मुद्रास्फीतिले यी वस्तु किन्न जनतालाई मुस्किल भएको छ । जसका कारण चोरी, डकैतीका घटना बढेका छन् । पछिल्लो समय देशका विभिन्न भागमा लुटपाटका घटना बढ्दै गएका छन् । यसरी पसलमा लुटपाट गर्ने गिरोह छिट्टै सबै सामान लुट्छन् र भाग्छन् ।
मिडिया रिपोर्टका अनुसार अगस्ट १२ मा मास्क लगाएका ३० जना लस एन्जलसको एउटा स्टोरमा प्रवेश गरे र त्यहाँबाट करिब ३ लाख डलर बराबरको सामान चोरे । प्रहरीका अनुसार ती व्यक्तिहरूले गार्डमाथि बियर स्प्रे छर्केर पसलभित्र पसेका थिए । उनीहरुले पसलबाट विलासिताका सामान चोरेका थिए । त्यस्तै वालमार्ट र टार्गेटलाई पनि निशाना बनाइएको छ । औषधि पसलहरू पनि अछुतो छैनन् । सिभिएस–वालग्रीनसजस्ता औषधि पसलहरूमा लुटपाटका घटनाहरू पनि भएका छन् । घर सुधार फर्म होम डिपो र जुत्ता बिक्रेता फुट लकर स्टोरहरूमा पनि चोरी र हिंसाका घटनाहरू भएका छन् ।
मुद्रास्फीतिको कहर
यसबाट बच्न पसलेहरूले ताला लगाएर पारदर्शी पर्खाल लगाइरहेका छन् । कतिपयले फ्रिजमा चेन लक लगाएका छन् । यसका साथै विभिन्न सुरक्षा व्यवस्था मिलाइएको छ । तर पनि चोरीका घटनामा कमी आउन सकेको छैन । जुनमा, न्यूयोर्कमा एक व्यक्तिले खुलेआम ताला पगालेर चोरी गरे । वालग्रीन्सले सन् २०२१ मा सान फ्रान्सिस्कोमा चोरीका कारण आफ्ना पाँचवटा स्टोर बन्द गरेको थियो । त्यस्तै वालमार्टले यस वर्ष शिकागोमा आफ्ना चारवटा स्टोर बन्द गरेको छ ।
जुलाईमा अमेरिकामा उपभोक्ता मुद्रास्फीति २० बीपीएसले बढेर ३.२० प्रतिशत पुगेको छ । अघिल्लो जुनमा यो तीन प्रतिशत थियो, जुन २८ महिनामा यसको न्यून स्तर थियो । देशमा मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न फेडरल रिजर्भले पटक पटक ब्याजदर बढाएको छ । बढ्दो मुद्रास्फीतिका कारण जनताको आम्दानी नराम्ररी प्रभावित भएको छ । व्यक्तिगत बचतमा ठूलो गिरावट आएको छ । यो महामारीको समयमा २.१ ट्रिलियन डलर पुगेको थियो, जुन अहिले ९१ प्रतिशतले घटेर १९० अर्ब डलरमा पुगेको छ । २०२२ देखि, घरेलु बचत हरेक महिना लगभग १०० बिलियन डलरले घटेको छ ।
फिचले मूल्याङ्कन घटाएको छ
फिचले हालै अमेरिकी रेटिङलाई AAA बाट AA+ मा डाउनग्रेड गरेको छ । सन् २०११ पछि पहिलो पटक अमेरिकाको रेटिङ घटेको हो । देशको आर्थिक अवस्था र बढ्दो ऋणलाई ध्यानमा राख्दै फिचले यस्तो गरेको हो । फिचले अमेरिकालाई शीर्ष रेटिङ दिएको थियो तर अहिले यसलाई घटाएको छ । फिचले अमेरिकामा विगत २० वर्षमा शासनको अवस्था नाजुक भएको बताएको छ । फिच विश्वको तीन प्रमुख स्वतन्त्र एजेन्सीहरू मध्ये एक हो जसले देश वा कम्पनीको क्रेडिट योग्यता मूल्याङ्कन गर्दछ । फिचले सरकारले खर्च र बृहत् आर्थिक नीति सम्बन्धी समस्याहरूलाई सम्बोधन गर्न असफल भए आगामी दिनमा देशको रेटिङ अझै तल जान सक्ने चेतावनी पनि दिएको छ। अनुवाद गरिएको