संयुक्त राष्ट्र संघ र युरोपेली संघका अनुगमनकर्ताहरूले जुलाई महिना इतिहासकै सबैभन्दा तातो महिना हुने बताएका छन् । उनले चेतावनी दिए कि यो विश्वको जलवायुको भविष्यको झलक हो ।
काठमाडौं । यो महिना ग्लोबल वार्मिङका कारण युरोप, एसिया र उत्तरी अमेरिकाका धेरै भागमा कडा गर्मीले नराम्रो असर पारेको छ । यसबाहेक, जंगलमा लागेको आगोले पूरै क्यानडा र दक्षिणी युरोपका केही भाग जलेको छ । बिहीबार, संयुक्त राष्ट्र र युरोपेली संघ अनुगमनकर्ताहरूले जुलाई इतिहासको सबैभन्दा तातो महिना हुने बताएका छन् । उनीहरुले यो विश्वको जलवायु भविष्यको झलक भएको चेतावनी दिए ।
‘ग्लोबल वार्मिङको युग समाप्त भएको छ । विश्वव्यापी उमालको युग आइपुगेको छ,’ संयुक्त राष्ट्र प्रमुख एन्टोनियो गुटेरेसले न्यूयोर्कमा पत्रकारहरूलाई भने । जुलाईको पहिलो तीन हप्ताको लागि विश्वव्यापी औसत तापक्रम कुनै पनि तुलनात्मक अवधि भन्दा माथि रेकर्ड गरिएको छ ।
विश्व मौसम संगठन र युरोपको कोपर्निकस क्लाइमेट चेन्ज सर्भिस (सि३एस) ले जुलाई २०२३ रेकर्ड राख्न थालेको सबैभन्दा तातो महिना हुने धेरै सम्भावना रहेको बताएको छ । रेकर्डको तुलनाको आधार १९४० को दशक हो ।
सि३एसका निर्देशक कार्लो बुओन्टेम्पोले भने कि यस अवधिमा तापक्रमलाई ध्यानमा राख्दै, वैज्ञानिकहरू विश्वस्त छन् कि यो महिनाको अन्त्य अघि रेकर्ड तोडिनेछ । यति धेरै दिनसम्म १.५ डिग्री सेल्सियसभन्दा बढी तापक्रम रेकर्ड भएको महिना भएको छैन । ग्लोबल वार्मिङले गर्मीको लहरलाई तातो र लामो अवधिको बनाएको छ । जसका कारण हावाहुरी, बाढी, अत्याधिक वर्षा जस्ता चरम मौसमी अवस्था पनि बढेको छ ।
‘जुलाईमा लाखौं मानिसहरूलाई प्रभावित गर्ने चरम मौसम दुर्भाग्यवश जलवायु परिवर्तनको डरलाग्दो वास्तविकता र भविष्यको सङ्केत हो,’ विश्व मौसम विज्ञान संगठनका महासचिव पिटरी तालासले भने । डब्लुएमओले आगामी पाँच वर्षमा कम्तिमा एक वर्ष अस्थायी रूपमा पूर्व–औद्योगिक मानकभन्दा १.५ डिग्री सेल्सियसको ग्लोबल वार्मिङ सीमा नाघ्ने सम्भावना रहेको अनुमान गरेको छ ।
उत्तरी क्षेत्रमा कीर्तिमानी तापक्रम बढेको छ । संयुक्त राज्य अमेरिकामा, फिनिक्स, एरिजोना जस्ता शहरहरूमा लगातार २७ दिनको लागि ४३ डिग्री सेल्सियस भन्दा माथिको तापक्रमको साथ गम्भीर गर्मीको लहर अनुभव भयो । बेइजिङमा सरकारले वृद्धवृद्धाहरूलाई घरभित्रै बस्न र बालबालिकालाई गर्मी र भू–स्तरको ओजोन प्रदूषणका कारण बाहिर खेल्ने समय कम गर्न सल्लाह दिएको छ । भूमध्य क्षेत्र पनि प्रभावित भएको छ, जसका कारण त्यहाँ कडा गर्मी छ ।
कोपर्निकस र डब्लुएमओ (विश्व मौसम विज्ञान संगठन) का अनुसार मे महिनादेखिको विश्वव्यापी औसत समुद्री सतहको तापक्रम अघिल्लो रेकर्डको तुलनामा उल्लेखनीय रूपमा उच्च रहेको छ, जुन जुलाईमा असामान्य रूपमा तातो भएको छ । वल्र्ड वेदर एट्रिब्युसन ग्रुपका वैज्ञानिकहरूले ग्लोबल वार्मिङका कारण चीनको तापक्रम ५० गुणा बढी हुने सम्भावना रहेको बताए । अनुवाद गरिएको