काठमाडौं । यतिबेला बढ्दो मुद्रास्फीति (महँगी)ले विश्व नै त्रसित छ । संसारभरका देशहरूले यसलाई सम्बोधन गर्न विभिन्न तरिकाहरू अपनाइरहेका छन् । अमेरिका, नेपाल, भारतलगायत धेरै देशका केन्द्रीय बैंकहरूले मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न ब्याजदर बढाएका छन् ।
अर्कोतर्फ टर्कीले विश्वको उल्टो गरेको छ । राष्ट्रपतिको आदेशमा राष्ट्र बैंकले ब्याजदर घटाउने निर्णय गरेको हो । अब अफ्रिकी देश जिम्बाब्वेले मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न फरक दृष्टिकोण अपनाएको छ । जिम्बाब्वेको केन्द्रीय बैंकले यसका लागि सुनको सिक्का ल्याउने निर्णय गरेको छ । साथै, आगामी पाँच वर्षका लागि अमेरिकी डलरलाई लेजर टेन्डर बनाउने योजना छ ।
जिम्बावे विगत केही वर्षदेखि आर्थिक संकटबाट गुज्रिरहेको छ । मुलुकमा मुद्रास्फीति दर १९० प्रतिशतभन्दा बढीले बढेको छ । यसैलाई मध्यनजर गर्दै केन्द्रीय बैंकले ब्याजदर ८० प्रतिशतबाट बढाएर २०० प्रतिशत पुर्याएको हो । यस वर्ष जिम्बाब्वेको मुद्रा अन्य मुद्राको तुलनामा निकै घटेको छ । रिजर्भ बैंक अफ जिम्बाब्वेका गभर्नर जोन पी मंगुड्याले एक विज्ञप्तिमा भने कि सुनको सिक्का जुलाई २५देखि उपलब्ध हुनेछ । २२ क्यारेट सुनबाट बनेका यी सिक्कामा एक ट्रय औंस सुन हुनेछ । एक ट्रय औंस ३१.१० ग्राम बराबर हुन्छ ।
कसरी प्रयोग हुनेछ
बीबीसीको रिपोर्टका अनुसार मङ्गुड्याले स्थानीय मुद्रा, अमेरिकी डलर र अन्य विदेशी मुद्रामा सुनको सिक्का किन्न सकिने बताए । त्यसबेलाको सुनको अन्तर्राष्ट्रिय मूल्य र उत्पादन लागतका आधारमा यसको मूल्य निर्धारण हुनेछ । प्रत्येक सिक्काको सिरियल नम्बर हुनेछ र यसलाई देश वा विदेशमा सजिलैसँग नगदमा रूपान्तरण गर्न सकिन्छ। जिम्बाब्वे सरकारले देशमा मुद्रा संकटसँग जुध्न विभिन्न उपायहरू गरिरहेको छ ।
गत महिना मुलुकको वार्षिक मुद्रास्फीति १९१ दशमलव ६ प्रतिशत पुगेको थियो भने यस वर्ष डलरको तुलनामा मुलुकको मुद्रा दुई तिहाइले घटेको छ । जिम्बाब्वेको केन्द्रीय बैंकले मुद्रास्फीति नियन्त्रण गर्न जुलाई १ देखि लागू हुने गरी ब्याजदर ८० प्रतिशतबाट बढाएर २०० प्रतिशत पुर्याएको छ । उच्च मुद्रास्फीतिको कारण, जिम्बाब्वेले २००९मा स्थानीय मुद्रा त्याग्यो र विदेशी मुद्रा प्रयोग गर्न थाल्यो । एक दशक पछि, स्थानीय मुद्रा पुनः लागू भयो तर एक पटक फेरि यसको मूल्य द्रुत गतिमा घट्दै छ । अनुवाद गरिएको
