काठमाडौं । चीनले कार्बन न्यूट्रल लक्ष्यअन्तर्गत सन २०६० सम्म देशको कुल ऊर्जाको ६० प्रतिशत आपूर्ति गर्न तीन गुणा विद्युत उत्पादन गर्न सक्ने बताएको छ । चीनले वर्तमान चीनले कुल ऊर्जाको २३ प्रतिशतमा ६० प्रतिशत आपूर्ति विद्युत उत्पादन बाट गरिरहेकोमा वृद्धिको योजना बनाएको रोयल डच शेलले बताएको छ ।
शेल चीनको ऊर्जा क्षेत्रमा सबैभन्दा ठूलो विश्वव्यापी लगानीकर्ताहरू मध्ये एक हो । जसले ग्याँस उत्पादन, पेट्रोकेमिकल र खुद्रा इन्धन नेटवर्कमा लगानी गरेको छ । शेल तरल प्राकृतिक ग्यासको प्रमुख आपूर्तिकर्ता हो भने यसले हालै हाइड्रोजन पावर र विद्युतीय सवारीसाधन चार्ज गर्ने जस्ता कम कार्बन व्यवसायमा विस्तार गरेको छ।
देशको ऊर्जा क्षेत्रको दुर्लभ मूल्याङ्कनमा शेलले भनेको छ कि चीनले कार्बन तटस्थता लक्ष्यमा पुग्न यो दशकमा द्रुत कदम चाल्नु आवश्यक छ। चीनले सन् २०३० सम्ममा उत्सर्जनको उच्चतम स्तरबाट बाहिर आउने योजना बनाएको छ । तर, सन् २०६० को लागि कुनै विस्तृत कार्बन रोडम्याप भने सार्वजनिक गरेको छैन ।
यसमा भरपर्दो र नवीकरणीय ऊर्जा प्रणालीमा लगानी गर्ने र ठूला उद्योगहरुमा हाइड्रोजन, जैव इन्धन र कार्बन क्याप्चरको रूपान्तरण गर्ने प्रविधिहरू उपयोग गर्ने बताइएको छ । शेल इन्टरनेशनलका प्रमुख अर्थशास्त्री मल्लिका ईश्वरनले कम्पनीको चीनले आयोजना गरेको वेबिनारमा भनिन्, ‘प्रारम्भिक र व्यवस्थित कारबाहीका साथ, चीनले जलवायु परिवर्तन विरुद्धको विश्वव्यापी लडाइमा असलको लागि बल बनेर आफ्ना नागरिकहरूका लागि राम्रो वातावरणीय र सामाजिक परिणामहरू प्रदान गर्न सक्छ।’
‘सौर्य र वायु उर्जाले चीनमा सन् २०३४ सम्ममा विद्युतको सबैभन्दा ठूलो स्रोतको रूपमा कोइलालाई पार गर्ने अपेक्षा गरिएको छ भने हालको १० प्रतिशतको तुलनामा २०६० सम्ममा ८० प्रतिशतमा पुग्ने छ, शेलले भनेको छ।
शेलका अनुसार २०६० सम्ममा हाइड्रोजनले कुल उर्जाको १६ प्रतिशत हिस्सा लिने आँकलन गरिएको छ । जसले ५८० मिलियन टन कोइलाको बराबरको काम गर्ने अपेक्षा गरिएको छ, जुन हाल लगभग नगण्य छ, हाइड्रोजनको ८५ प्रतिशतभन्दा बढी नवीकरणीय र आणविक बिजुली द्वारा संचालित इलेक्ट्रोलाइसिस मार्फत उत्पादन गरिनेछ ।
कम्पनीले चीनको कार्बनको मूल्य सन् २०३० मा ३०० युआनबाट २०६० मा प्रति टन १३०० युआन (२०४.८२ डलर) पुग्ने अपेक्षा गरेको छ। आगामी वर्षहरूमा ऊर्जा उत्पादनको लागि आणविक र बायोमासको आला तर महत्त्वपूर्ण भूमिका हुनेछ, शेलले भनेको छ।
‘कार्बन, क्याप्चर, युटिलाइजेशन र स्टोरेजसँग मिलाएर बायोमासबाट उत्पादन हुने बिजुलीले २०५३ देखि बाँकी उर्जा प्रणालीका लागि नकारात्मक उत्सर्जनको स्रोत प्रदान गर्छ,’ शेलले उल्लेख गरेको छ । रोयटर्सबाट
