काठमाडौं । कोरोनाभाइरस (कोभिड–१९) संक्रमणका कारण अस्पतालमा भर्ना भएका ८० प्रतिशतभन्दा बढी बिरामीहरूले विभिन्न न्यूरोलोजिकल लक्षणहरू अनुभव गर्ने गरेको अध्ययनले पुष्टि गरेको छ । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प जस्तै उमेरका पुरुष, बुढा, र लक्षणहरू देखिएपछि अस्पतालमा भर्ना भएका प्राय व्यक्तिहरुमा यस्तो समस्या देखिएको छ ।

‘अनालस अफ क्लभिकल र ट्रान्सलेशनल न्यूरोलोजी’ले सोमबार प्रकाशित गरेको एउटा अध्ययन अनुसार राष्ट्रपति ट्रम्प जस्ता कोविड १९बाट अस्पतालमा भर्ना भएका ८० प्रतिशतभन्दा बढी व्यक्तिले टाउको र मांसपेशीमा दुखाइ, गोलमाल र चक्कर आउनेसहित न्यूरोलाजिकल लक्षणहरू अनुभव गर्दछन् ।

यस रोगबाट अस्पतालमा भर्ना भएका बिरामीहरू मध्ये एक तिहाइले एन्सेफेलोपाथी (मस्तिष्कको काम वा संरचनाको बर्णन गर्ने विस्तृत शब्द) परिवर्तन भएको महशुश गरे । एन्सेफलोपथी थप जटिलताहरू र मृत्युको बढ्दो जोखिमसँग पनि सम्बन्धित रहेको छ । एन्सेफलोपथी अनुभव गर्ने बिरामीहरू पुरुष, बूढा (६५ वर्षको उमेर वा औसत) भएको देखियो र लक्षणहरू देखा पर्ने बित्तिकै अस्पतालमा भर्ना भए । ट्रम्प ७४ वर्षका थिए र उनमा कोरोना पुष्टि भएको २४ घण्टा भित्र कम वाल्टर रिड मेडिकल सेन्टरमा भर्ना गरियो ।

यस अध्ययनले ट्रम्पको कोरोना पोजेटिभ परीक्षण अघि राम्रोसँग गरिएको अध्ययनले कोरोनाभाइरसले दिमागलाई असर गर्न सक्ने सुझाव दिँदै विद्यमान अध्ययनहरुलाई थप पुष्टि गरेको छ । अध्ययनले लक्षणहरू कति पटक देखा पर्दछन् र ती कति व्यापक हुन्छन् भनेर प्रकाश पारेको छ ।

न्यूरोलोजिकल लक्षणहरू भएका बिरामीहरूको मृत्युको खतरा

अध्ययनको लागि, उत्तर पश्चिमी चिकित्सा अनुसन्धानकर्ताहरूले ५०९ बिरामीहरूको रेकर्ड हेरे जो अस्पतालको नेटवर्कमा मार्च ५ देखि अप्रिल ६ बीचमा अस्पतालमा भर्ना भएका थिए । उनीहरूले पत्ता लगाए ४२.२ प्रतिशत बिरामीहरूले न्यूरोलोजिकल लक्षणहरू अनुभव गरे जब उनीहरू पहिलो पटक बिरामी परेका थिए । यस्तै, ६२.७ प्रतिशतले अस्पतालमा भर्ना भइसकेपछि त्यस्ता लक्षणहरू देखाएका थिए र ८२.३ ले उनीहरूलाई कुनै पनि समयमा रोगको क्रममा लक्षण देखाएका थिए । जो मानिसमा कारोनाका गम्भीर लक्षणहरु थिए र जो कम उमेरका थिए यी मध्ये कुनै पनि लक्षणको अनुभव गर्न सक्ने सम्भावना धेरै नै थियो ।

सबैभन्दा सामान्य लक्षण मांसपेशी दुख्ने, टाउको दुख्ने, चक्कर आउने र एन्सेफलोपथी हो जसले अस्थायी समस्यामा केन्द्रित हुन र व्यक्तित्व परिवर्तन र दिमागको क्षति गराउन सकछ । अस्पताल भर्ना भएका कोरोनाभाइरस बिरामीहरु मध्ये झन्डै एक तिहाइले एन्सेफलोपथी अनुभव गरे ।

७१.१ प्रतिशत बिरामीहरूले अस्पताल छोडेर जाँदा राम्रो अनुभव गरिरहको अध्ययनमा उल्लेख छ । तर, जो एन्सेफेलोफेथी अनुभव गर्नेहरू छन् उनीहरु डिस्चार्जपछि पनि कम काम गर्ने सम्भावना बढी हुन्छ र अस्पताल छोडेको ३० दिन भित्र मर्ने सम्भावना बढी हुन्छ । ‘हामी जान्न चाहन्छौं कि भाइरसले मस्तिष्कलाई नै संक्रमित गर्दछ वा एन्सेफलोपाथी बिरामीहरूको दिमाग नै लपेट्ने गर्छ,’ शिकागोको नर्थवेस्टर्न मेडिसिनका न्यूरोसंक्रामक रोगको प्रमुख इगोर कोरालनिक र एक अध्ययनकर्ताले ब्लूमबर्गसँग भने ।

भाइरसले मस्तिष्कलाई कसरी असर गर्न सक्छ

महामारीको सुरुमा, डाक्टरहरू र अन्वेषकहरूले प्रायः बोभिडका बिरामीहरुलाई श्वासप्रश्वासको रोगको रूपमा सोचे । तर यो झण्डै स्पष्ट हुँदै गएको छ भाइरसले दिमाग र स्नायु प्रणालीलगायत शरीरका धेरै अंगलाई असर गर्न सक्छ । जूनमा न्यूरोलोजीको एनाल्समा प्रकाशित अनुसन्धानको समीक्षा र कोरलानिक र सहकर्मीहरूले पनि पत्ता लगाए कि अस्पतालमा भर्ती कोरोनाभाइरस बिरामीहरु मध्ये आधाले चक्कर लाग्ने, ध्यान केन्द्रित गर्नमा कठिनाई, गन्ध र स्वाद थाहा नपाउने, हर्टएट्याक, स्ट्रोक, र कमजोरी महसुस गरे ।

ब्रेन पत्रिकामा जुलाईमा प्राशित अर्को अधययनमा कोभिडका केही बिरामीहरूले मष्तिष्क सुनिने र दिमागमा असन्तुलन भएको फेला पारे ।यसले यो बुझाउँछ कि स्नायु प्रणाली कोभिडबाट प्रभावित हुन सक्छ । उदाहरणका लागि, फोक्सो र मुटुमा भाइरसको पहिरनले मस्तिष्कमा पर्याप्त अक्सिजन प्राप्त गर्न कठिन बनायो भने त्यसले स्ट्रोक गर्न सहयोग पु¥याउँछ । केही कोभिड बिरामीहरूले यस्तो अनुभव गरेको अध्धयनमा उललेख छ ।

यो अस्पष्ट छ कि न्यूरोलोजिकल लक्षणहरू कति लामो रहन सक्दछन । तर, केही विज्ञहरू चिन्ता गर्छन् कि केहि जीवित व्यक्तिहरूको लागि केही प्रभाव स्थायी हुन सक्छ वा दिमागमा भएको क्षतिले अर्को महामारी पनि सार्न सक्छ । – क्रिस्टल कोक्स / बिजनेस इनसाइडरको सामग्री अनुवाद