काठमाडौं । काठमाडौँ उपत्यकामा सवारी दुर्घटनामा परी पछिल्लो १० महिनामा १ सय ४९ जनाको मृत्यु भएको छ । जसमध्ये १७ देखि ३५ वर्ष उमेर समूहका व्यक्ति धेरै छन् ।
चालु आर्थिक वर्षको पहिलो १० महिनामा उपत्यकामा सवारी दुर्घटनामा मृत्यु भएका १ सय ४९ जनामध्ये १७ देखि ३५ वर्ष उमेर समूहका ८० जना छन् । यस्तै १६ वर्षमुनिका १५ र ३६ वर्षभन्दा माथि उमेर समूहका ५४ जनाले सवारी दुर्घटनामा ज्यान गुमाएका छन् ।
चालु आर्थिक वर्षमा काठमाडौँ उपत्यकामा ५ हजार १ सय ८० सवारी दुर्घटनामा १ सय ४९ जनाको मृत्यु, १ सय ८४ सशक्त घाइते र ३ हजार ४ सय ८५ सामान्य घाइते भएका छन् ।
महानगरीय ट्राफिक प्रहरी महाशाखाका प्रमुख वसन्तकुमार पन्तले १६ देखि ३५ वर्ष उमेर समूहका व्यक्तिले तीव्र गतिमा सवारी चलाउने हुनाले धेरै दुर्घटना भएको बताए । ‘दुर्घटनामा ज्यान गुमाएका अधिकाशं यात्रु मोटरसाइकल चलाउने छन्’ उनले भने ।
गत आर्थिक वर्षमा पनि १६ देखि ३५ वर्ष उमेर समूहका व्यक्ति नै सबैभन्दा बढी सवारी दुर्घटनामा मृत्यु हुने गरेको तथ्यांक छ । सवारी दुर्घटनाबाट आव २०७२÷७३ मा मृत्यु भएका १ सय ६६ मध्ये ९२ र आव ०७३÷७४ मा १ सय ८२ मध्ये ८६ जना सोही उमेर समूहका व्यक्ति रहेका छन् ।
महाशाखाका प्रमुख पन्तले उपत्यकामा हुने सवारी दुर्घटना दिउँसोको भन्दा रातिको समयमा बढी हुने गरेको बताए ।
सवारी साधन धेरै र सडक साघुरो भएका कारण कतिपय सवारी साधन ठोक्किँएर दुर्घटना हुने गरेको महाशाखाले जनाएको छ ।
हाल काठमाडौँ उपत्यकामा ११ लाख ३२ हजार ९सय २५ सवारी साधन आवतजावत गर्छन् भने देशभर २७ लाखको हाराहारीमा सवारी साधन रहेका छन् ।
काठमाडौँ उपत्यकामा मात्र ४० ट्राफिक प्रहरी इकाइमार्फत सवारी व्यवस्थापन हुँदै आएको छ । ट्राफिक दरबन्दी कम र सवारी साधनको संख्या धेरै हुँदा उपत्यकाको सवारी व्यवस्थापनमा समस्या हुँदै आएको महाशाखा प्रमुख पन्तले जानकारी दिए ।
नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका महासचिव सरोज सिटौलाले पूर्वाधारको कमी र तीव्र गतिले सवारी चलाउँदा दुर्घटना बढी हुने गरेको बताए । ‘उपत्यकामा आफ्नो सवारी साधनका साथै अर्काको सवारी साधनबाट पनि उत्तिकै दुर्घटना हुने गरेको छ,’ उनले भने । उपत्यकामा हुने दुर्घटनामा महिलाको तुलनामा पुरुषको मृत्यु धेरै हुने गरेको छ । महाशाखाका अनुसार आव २०७२÷७३ मा १ सय ३० पुरुष र ३६ महिला, आव २०७३÷७४ मा १ सय २१ पुरुष र ६१ महिला तथा चालु आर्थिक वर्षमा १ सय १७ पुरुष र ३२ महिलाको सवारी दुर्घटनाबाट मृत्यु भएको छ ।
महाशाखाले चालु आवमा ऐन कानुन विपरित सवारी साधन चलाउने ३ लाख ७८ हजार ९ सय २७ जनालाई कारबाही गरेको छ । तीमध्ये लेन अनुशासनमा ३८ हजार ८ सय १४, मापसेमा २६ हजार १ सय ९७, ट्याक्सी कारबाहीमा ६ हजार ६ सय ८०, जेब्राक्रसिङ कारबाहीमा ७ हजार ३ सय ९७, हर्न कारबाहीमा १३ हजार १९, सिसिटिभीमा १ हजार ९ सय ६३, बढी वान क्यामरामा ६ हजार ५ सय ६३, बुलेट मोटरसाइकलमा ६ हजार ८ सय २ र अन्य कारबाहीमा गरी २ लाख ७१ हजार ४ सय ९२ जना छन् ।
उपत्यकामा सवारी साधन धेरै हुँदा समस्यासमेत हुने गरेको छ । महाशाखाका अनुसार हाल उपत्यकामा एउटा ट्राफिक प्रहरीले १ हजार ४४ सवारीसाधन व्यवस्थापन गर्दै आएका छन् ।