काठमाडौं । नेपालले भारतबाट २ लाख टन गहुँ आयातका लागि अनुमति पाएको छ । भारत सरकारले छिमेकी मुलुक नेपाललाई २ लाख टन गहुँ निर्यात गर्न स्वीकृत गरेको छ । भारतमा गहुँ निकासीमा प्रतिबन्ध रहेको अवस्थामा यो स्वीकृति दिइएको हो । वैदेशिक व्यापार महानिर्देशनालय (डिजीएफटी) ले शनिबार जारी गरेको परिपत्रअनुसार यो निकासी राष्ट्रिय सहकारी निकासी लिमिटेड (एनसिइएल) मार्फत गरिने भएको छ ।
स्वदेशी आपूर्तिलाई कायम राख्न भारतमा गहुँ निकासीमा प्रतिबन्ध भए पनि कतिपय देशको आग्रहमा सरकारले खाद्य सुरक्षाको आवश्यकतालाई ध्यानमा राखी निर्यात गर्न अनुमति दिएको हो । नेपालको खाद्य सुरक्षालाई ध्यानमा राखेर भारत सरकारले यो कदम चालेको हो । यस छूट अन्तर्गत, विशेष गरी सम्बन्धित देशलाई यसको आवश्यकता परेको अवस्थामा गहुँ निर्यात गरिन्छ ।
खराब मौसमका कारण गहुँ उत्पादनमा कमी आएपछि भारत सरकारले सन् २०२२ को मे महिनामा गहुँ निकासीमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो । भारत प्रमुख गहुँ निर्यातकर्ता नभए पनि यस कदमले विश्व बजारलाई अस्थिर बनाएको छ । भारत विश्वको दोस्रो ठूलो गहुँ उत्पादक हो, तर विश्वव्यापी गहुँ व्यापारमा यसको हिस्सा १% भन्दा कम छ । सरकारले गहुँ उत्पादनको ठूलो हिस्सा देशका गरिबहरूलाई सहुलियतमा खाद्यान्न उपलब्ध गराउन आरक्षित गर्छ ।
अर्कोतर्फ, डिजीएफटले पनि छुट्टै सर्कुलरमा सिंथेटिक बुनेका कपडाका लागि न्यूनतम आयात सर्तहरू (एमआइपी) मा छुट दिने घोषणा गरेको छ । अग्रिम प्राधिकरण, निर्यातमुखी एकाइ, र विशेष आर्थिक क्षेत्रअन्तर्गत पर्ने एकाइहरूलाई यो छुट दिइएको छ । सस्तो कपडाको प्रवाह घटाउन सिंथेटिक बुनेको कपडामा प्रतिकिलो अमेरिकी डलर ३.५ को एमइपी लागू हुन्छ ।
