काठमाडौं । अहिले धेरै युवा पुँजी बजारमा आएका छन् । तीमध्ये कोही सफल हुन्छन् र कोही असफल हुन्छन् । कोही सेयर बजारका आधारभूत कुराहरू अरूबाट सिकेर आएका छन् भने कोही नजानेर नै यसमा प्रवेश गरिरहेका छन् । सेयर बजारमा पैसा गुमाउने युवाको संख्या पनि धेरै छ ।

यसको सबैभन्दा ठूलो कारण अधिकांश युवा पुँजी बजारलाई लगानीको सट्टा छिटै पैसा कमाउने माध्यम मान्न थालेका छन् । यदि तपाई पनि सेयर बजारमा प्रवेश गरिरहनुभएको छ वा प्रवेश गरिसक्नुभएको छ भने तपाईलाई केहि कुरा थाहा हुनुपर्छ । सबैभन्दा पहिले, यो बुझ्न महत्वपूर्ण छ कि सेयर बजार छिटो र धेरै पैसा कमाउने माध्यम होइन । अनुसन्धान र विश्लेषण बिना यो बजारमा प्रवेश गर्नबाट जोगिनै पर्छ ।

छिटो पैसा कमाउने माध्यम होइन

आफ्नो खर्चको आवश्यकतालाई ध्यानमा राखेर अधिकांश युवाहरु अतिरिक्त पैसा कमाउन सेयर बजारमा प्रवेश गरिरहेका छन् । यस्ता युवाहरू सेयर बजारलाई छिट्टै पैसा कमाउने स्रोत मान्छन् । तर, यो त्यस्तो होइन । यो सम्भव छैन कि तपाईं अनियमित ट्रेडिङमार्फत पैसा बनाउन सक्षम हुनुहुनेछ । तपाईं एक वा दुईपटक सफल भएपनि, यो दिगो हुने छैन । सेयर बजारमा लगानी गर्न धैर्य, अनुसन्धान र मिहिनेत चाहिन्छ ।

आफ्नो अनुसन्धान बिना प्रवेश नगर्नुहोस्

साथीभाइले गर्दैछन् वा पैसा कमाउने नयाँ फेसन भएकाले सेयर बजारमा लगानी गर्दै हुनुहुन्छ वा सेयरको मूल्य बढेको थाहा छ भने त्यसो नगर्नुहोस् । अनुसन्धान र विश्लेषण बिना कुनै पनि लगानी जुवा जस्तै हो । यस्तो अवस्थामा यसले घाटा निम्त्याउँछ । यदि तपाईंको साथीबाट ‘हट वा इनसाइडर टिप’ को बारेमा सुन्नुभएको छ वा तपाईंले कुनै पनि व्हाट्सएप समूहबाट टिप प्राप्त गर्नुभएको छ भने, त्यसलाई तुरुन्तै बेवास्ता गर्नुहोस् । तपाईलाई थाहा नभएसम्म तपाई किन एक विशेष स्टकमा पैसा लगानी गर्दै हुनुहुन्छ भन्नेमा ध्यान पुर्याउनुहोस ।

सामाजिक सञ्जालका इन्फ्ल्युन्सरहरूबाट बच्नुहोस्

धेरै युवाहरू सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्महरूका इन्फ्ल्युन्सरबाट प्रभावित हुन्छन् र विशेष स्टकमा लगानी गर्छन् । यसले केही दिन राम्रो काम गर्छ तर पछि ती सेयरहरू घट्न थाल्छन् । एकपटक यस्तो समय आउँछ जब लगानी गरिएको रकम पर्याप्त मात्रामा घट्ने मात्र होइन, डुब्ने पनि हुन्छ । सेयर बजार बुझ्नका लागि यस क्षेत्रका मान्यताप्राप्त संस्था र विज्ञहरूबाट अनलाइन वा अफलाइन पाठ्यक्रमहरू अध्ययन गर्नु राम्रो हुन्छ ।

ठूलो रकम एकैपटक लगानी नगर्नुहोस

शुरुमा लगानी गर्दा एकैपटक ठूलो रकम लगानी नगर्नुहोस । म्युचुअल फण्ड वा एसआइपीबाट सुरु गर्नु राम्रो हुन्छ । तर यदि तपाइँ स्टक र आईपीओमा रुचि राख्नुहुन्छ भने सुरुमा ठूलो रकम लगानी नगर्नुहोस् । १० हजार देखि ५० हजारसम्मको रकमबाट सुरु गर्नु राम्रो हुनेछ ।