काठमाडौं । नेपालमा संचालित जीवन बीमा कम्पनीहरुले चालु आर्थिक बर्षको तीन महिनामा सावधिक बीमालेखमार्फत मात्रै सवा १५ अर्ब बढी संकलन गरेका छन् । नेपाल बीमा प्राधिकरणले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार नेपालमा संचालित १४ जीवन बीमा कम्पनीहरुले ३ महिनाको अवधिमै उक्त बीमालेखमार्फत १५ अर्ब ३८ करोड रुपैयाँ बीमाशुल्क आर्जन गरेका हुन् । यो पछिल्लो ३ महिनामा संकलन भएको कुल बीमाशुल्कको झण्डै आधा हो ।

चालु आवको पछिल्लो ३ महिनामा जीवन बीमा कम्पनीहरुले कुल ४१ अर्ब ३० करोड १४ लाख बीमाशुल्क आर्जन गरेका छन् । यो गत आर्थिक बर्षको यहि अवधिको तुलनामा भने ०.६८ प्रतिशतले मात्रै बढी हो । यी बीमा कम्पनीहरुले १० प्रकारका बीमालेखमार्फत बीमाशुल्क संकलन गर्ने गरेका छन् । जसमध्ये सबैभन्दा बढी विक्ने र धेरै बीमाशुल्क आर्जन गर्ने बीमालेख भने सावधिक जीवन बीमा हो ।

खासगरी सावधिक जीवन बीमा म्यादी जीवन बीमा र विशुद्ध सावधिक जीवन बीमाको मिश्रण हो । अर्थात् सावधिक जीवन बीमामा जोखीम तथा बचत दुवै तत्व समावेश भएको हुन्छ, जसका कारण यो जीवन बीमामा बढी नै आकर्षण रहँदै आएको बीमाविज्ञहरु बताउँछन् । सावधिक जीवन बीमालाई पारिवारिक आर्थिक सुरक्षाका साथै आफ्नो आर्थिक सुरक्षाको रूपमा लिन सकिन्छ । यस जीवन बीमामा बचत पक्षसमेत भएकाले यस जीवन बीमालाई बुढेसकालका लागि धेरै ठूलो सहाराको रूपमा पनि लिन सकिने विज्ञहरु बताउँछन् । कतिपय व्यक्तिले छोराछोरीको उच्च शिक्षा, तिनीहरूको विवाहमा लाग्ने खर्चलाई ध्यानमा राखी यस्ता प्रकारका जीवन बीमा गरेका हुन्छन् । अन्य जीवन बीमाजस्तै सावधिक जीवन बीमामा समर्पण र बीमालेखलाई चुक्ता मूल्यमा परिवर्तन गर्न सक्ने तथा बीमालेखलाई धरौटी राखेर ऋण लिन सक्ने प्रावधानसमेत रहेको हुन्छ । सावधिक जीवन बीमा विभिन्न रूपमा प्रचलनमा छन् ।

चालु आवको असोज मसान्तसम्म यो जीवन बीमा गर्नेको संख्या मात्रै २० लाखमाथि छ । यस्तै धेरै बीमाशुल्क आर्जन भएको अर्काे बीमालेख भने अग्रिम भुक्तानी सावधिक जीवन बीमा हो । असोज मसान्तसम्म नेपालका बीमा कम्पनीहरुले ४ लाख ४७ हजार जनालाई यस्तो बीमा विक्री गरेका छन् । जसमार्फत पछिल्लो ३ महिनामै यस्तो बीमालेखमार्फत ९ अर्ब १९ करोड ७१ लाख रुपैयाँ आर्जन भएको छ । यस्तै यसै अवधिमा जीवन बीमा कम्पनीहरुले ६ अर्ब ३७ करोड रुपैयाँ बालबच्चासम्बन्धी सावधिक जीवन बीमालेखमार्फत, ५ अर्ब ४३ करोड रुपैयाँ रुपान्तरित सावधिक जीवन बीमामार्फत, १ अर्ब ११ करोड रुपैयाँ आजिवन जीवन बीमार्फत र ८० करोड ३६ लाख रुपैयाँ अन्य जीवन बीमालेखमार्फत आर्जन गरेका छन् ।

नेपालका जीवन बीमा कम्पनीहरुले यसबाहेक वैदेशिक रोजगार म्यादी जीवन बीमा, एकल बीमाशुल्क बीमा म्यादी जीवन बीमा र लघु जीवन बीमामार्फत बीमाशुल्क आर्जन गर्दै आएका छन् । हालसम्म यी कम्पनीहरुले १ करोड ३७ लाख ६६ हजार बीमालेख जारी गरिसकेका छन् । त्यसमध्ये सबैभन्दा बढी बीमालेख भने बागमती प्रदेशमा ९७ लाख ६२ हजार बीमालेख जारी भएका छन् । यससँगै हालसम्म कोशी प्रदेशमा १० लाख ८६ हजार, लुम्बिनी प्रदेशमा १० लाख ८ हजार, मधेश प्रदेशमा ६ लाख ४ हजार, गण्डकी प्रदेशमा ५ लाख ३७ हजार, सुदूरपश्चिम प्रदेशमा ५ लाख ३० हजार र कर्णाली प्रदेशमा सबैभन्दा कम २ लाख ३७ हजार जीवन बीमालेख जारी भएका छन् ।

यसरी जारी भएका बीमालेखमार्फत जीवन बीमा कम्पनीहरुले चालु आवको ३ महिनामा कुल ४१ अर्ब ३० करोड रुपैयाँ बीमाशुल्क संकलन गरेका हुन् । जसमध्ये सबैभन्दा बढी नेपाल लाइफले ११ अर्ब ९९ करोड रुपैयाँ कुल बीमाशुल्क संकलन गरेको हो । यस्तै यस अवधिमा नेशनल लाइफले ४ अर्ब ९ करोड, एलआइसी नेपालले ४ अर्ब ५७ करोड, हिमालयन लाइफले ४ अर्ब ३१ करोड र सूर्यज्योति लाइफले २ अर्ब ४९ करोड रुपैयाँ कुल बीमाशुल्क संकलन गरेका छन् ।

यसै अवधिमा एशियन लाइफले २ अर्ब ३ करोड सिटिजन लाइफले १ अर्ब ७४ करोड, सानिमा रिलायन्स लाइफले १ अर्ब ५७ करोड, मेट लाइफले १ अर्ब ४४ करोड, राष्ट्रिय जीवन बीमा कम्पनीले १ अर्ब ४० करोड र प्रभु महालक्ष्मी लाइफले १ अर्ब २४ करोड रुपैयाँ कुल बीमाशुल्क संकलन गरेको हो । बीमा प्राधिकरणका अनुसार चालु आवको ३ महिनामा आइएमई लाइफले १ अर्ब २१ करोड, रिलायबल नेपाल लाइफले १ अर्ब २० करोड र सन नेपाल लाइफले ९३ करोड २७ लाख रुपैयाँ कुल बीमाशुल्क संकलन गरेको छ ।