काठमाडौं । सेयर बजारमा धेरै पैसा छ, यो भनाई सत्य हो । तर, सत्य यो पनि हो कि सबैले शेयर बजारबाट पैसा कमाउन सक्दैनन् । ९० प्रतिशतभन्दा बढी खुद्रा लगानीकर्ताले सेयर बजारमा आम्दानीको सट्टा घाटा बेहोर्नुपरेको छ । बाँकी १०% शेयर बजारबाट आम्दानी गर्न सफल भएका छन् ।

खुद्रा लगानीकर्ताहरूले सुरुमा केही गल्तीहरू गर्छन्, जसका कारण उनीहरूले पैसा कमाउन सक्दैनन् र दोस्रो पटक लगानी गर्न डराउँछन् । सेयर बजारमा लगानीका क्रममा प्राय लगानीकर्ताहरुले ५ गल्तीहरु गर्छन जसका कारण उनीहरुले सेयर बजारबाट पैसा आर्जन गर्न सक्दैनन् । यदि तपाई शेयर बजारमा सधैं नाफामा रहन र धेरै पैसा कमाउन चाहनुहुन्छ भने, तपाईले केहि गल्तीहरू कहिल्यै गर्नुहुँदैन । यदि तपाइँ यी गल्तीहरूबाट बच्नुभयो भने तपाइँ बजारबाट राम्रो नाफा कमाउन सक्नुहुन्छ ।

शेयर बजारलाई हल्का रुपमा लिने

अधिकांश खुद्रा लगानीकर्ताले सेयर बजारलाई हल्का रुपमा लिने गरेका छन् । लगानीकर्ताहरूले कुनै अध्ययन बिना नै आफ्नो आम्दानी जोखिममा पार्छन् । त्यस्ता लगानीकर्ताहरूले जानीजानी वा नजानेर मौलिक रूपमा बलियो नहुने स्टक किन्छन् । जसका कारण घाटा बेहोर्नुपर्छ । यस्ता व्यक्तिले कसैको सल्लाहमा मात्र सेयर बजारमा पैसा लगानी गर्न थाल्छन् ।

पेनी स्टक चयन

अधिकांश खुद्रा लगानीकर्ताले पेनी स्टकबाट लगानी सुरु गर्छन् । जसको मूल्य निकै कम हुन्छ । उनीहरूले पेनी स्टकमा कम लगानी गरेर धेरै पैसा कमाउन सकिन्छ भन्ने सोच्छन् तर यो सोच पूर्णतया गलत हो । जसका कारण धेरैले नाफा कमाउन सकदैनन् । त्यसैले सधैं कम्पनीको वृद्धिलाई ध्यानमा राखेर सेयर छनोट गर्नुपर्छ ।

धेरै नाफाको लोभ

धेरैपटक अल्पकालीन लगानीकर्ताहरूले ठूलो नाफाको खोजीमा रहेका कारण घाटा बेहोर्नुपरेको छ र थोरै प्रतिफल पाएको खण्डमा बेवास्ता गर्छन् । तर व्यापारीहरू र ठूला लगानीकर्ताहरू अक्सर ६ देखि १०% वृद्धि पछि स्विच गर्छन् । ठूला लगानीकर्ताहरु निस्कने बित्तिकै सेयर घट्छ र त्यसपछि खुद्रा लगानीकर्ताहरु यी सेयरमा फस्छन् । पर्खँदै गर्दा उनीहरू सस्तोमा वा घाटामा सेयर बेच्छन् ।

घाटाको डर

खुद्रा लगानीकर्ताहरू गुमाउनुको एउटा प्रमुख कारण यो हो कि तिनीहरू थोरै गिरावटमा नर्भस हुन्छन् । जब तिनीहरूले कमाउँछन्, तिनीहरूले पैसा लगानी गरिरहन्छन् । बजार निरन्तर ओरालो लाग्नेवित्तिकै ठूलो घाटा हुने डरले सर्वसाधारणले सस्तोमा सेयर बेच्छन् । जबकि ठूला लगानीकर्ताहरू खरीदको लागि गिरावट पर्खिरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा दीर्घकालीन लगानीकर्ताले थोरै गिरावट आएमा पनि शेयर बेच्नु हुँदैन ।

कसैको सल्लाहमा लगानी

हिजोआज सामाजिक सञ्जालमा सबैजना शेयर बजार विशेषज्ञ बनेका छन् र लगानी सल्लाह दिन थालेका छन्, जुन विशेष गरी नयाँ लगानीकर्ताहरूले विश्वास गर्छन् । तर यो धेरै खतरनाक छ । त्यसैले लगानी गर्नुअघि वास्तविक विशेषज्ञको मद्दत लिनुहोस् र विज्ञलाई पनि राम्ररी छान्नुहोस् । अनुवाद