काठमाडौं । दक्षिण कोरियाका १२ वर्षीया क्वान जुनको दिनचर्या बिहान बिजनेस न्यूज हेरेपछि शुरु हुन्छ । किनकि अघिल्लो वर्ष उनले खरीद गरेको एउटा स्टकले ४३ प्रतिशत प्रतिफल दियो । क्वोनको आगामी लक्ष्य सुयरका बादशाह वारेन बफेट बन्ने हो ।
क्वानले अघिल्लो वर्ष आफ्नी आमाको २५ मिलियन कोरियन वन (२२ हजार ४ सय) डलर बचत बीउ पूँजीका रुपमा रिटेल ट्रेडिङ खाता खोल्न लगाए । यो समय कोरियन सेयर मार्केट एक दशकको सबैभन्दा तल्लो अंकबाट माथि उठने तरखरमा थियो ।
‘मैले आमाबुबासँग यसबारेमा कुरा गरेको थिए । मैले टेलिभिजनमा एक विशेषज्ञले अहिलेको समय दशकमा एकपटक आएको अवसर भएको बताएका थिए । जो वर्षको अन्त्यतिर सबैभन्दा उच्च छलाङ मार्यो– क्वानले भने ।
आफ्नो रोल मोडेल सेयरका बादशाह अमेरिकी वारेन वफेट भएको बताउँदै क्वान भन्छन–‘अल्पावधिका केन्द्रित कारेबारभन्दा पनिम आफ्नो लगानी १० देखि २० वर्षको लागि दीर्घकालीन दृष्टिकोणका साथ राख्न चाहन्छु । मलाई आशा छ कि यसले धेरै प्रतिफल दिनेछ ।’
क्वानजस्ता दक्षिण कोरियाका लगानीकर्ता ब्लू चिप्स सेयरमा ‘महत्वपूर्ण लगानी’ गर्दछन् । जसमा उपहारमा धन प्राप्त गर्नेहरु, मिनी कारका खैलोना तथा भेन्डिङ मेसिन चलाउनेहरु कोरोना भाइरस महामारीकोबीच रिटेल ट्रेडलाई वृद्धि गर्न नेतृत्व गरे ।
रिटेल ट्रेड वा खुद्रा कारोवार गर्ने लगानीकर्ताहरु कि त युवा वा त्यसभन्दा पनि कम उमेरका छन् । जसले देशको कुल सेयर कारोबारको दुईतिहाई सेयर कारोबार गरेका थिए । शिक्षा प्रणालीप्रति प्रश्न उठ्दा र घरबाट काम गर्ने प्रचलन बढ्दा इक्विटी बजारले अभिभावकहरूलाई पनि आकर्षित गरेको छ र यो प्रवृत्ति बढेको छ ।
‘आजको युगमा कलेजको डिग्री कति महत्वपूर्ण हुन्छ भनेर मलाई आश्चर्य लाग्छ,’ क्वानकी आमा ली युजु बताउँछिन् । जसले उनको शिक्षाको सट्टा व्यवसायमा प्राप्त उपलब्धिलाई प्रकाश पार्न खोजेकी थिइन । जुन पढाईपछि हरेक व्यत्तिले प्राप्त गर्न खोजेको हुन्छ । क्वोनले अहिले फेब्रुअरी,, २०२१ मा लगानीको लािग अध्ययन गरिरहेका छन् । ‘किनकि हामी अहिले जुन संसारमा बाँचिरहेका छौं । त्यसैले एक किसिमको मान्छे बन्न सक्नु राम्रो हुन्छ,’ ली भन्छिन । जसले राम्रो स्कूली शिक्षाले पनि उनको छोरालाई जागिर पाउन नसक्ने डर स्पष्ट देखाउछ ।
कोरियन टक मार्केट किवोम सेक्युरिटीजमा २१४,००० शेयर खाताहरू मध्ये करीव ५० प्रतिशतम नाबालिगका लागि खाता छन् । दक्षिण कोरियाको सबैभन्दा खुद्रामैत्री ब्रोकर, जसको बजार हिस्सा पाँचौं भन्दा बढीको छ । जनवरी २०२० मा वा पछि यसको स्थापना गरिएको थियो ।
गत वर्ष शुरु भएको कोरोना महामारीको कारण स्कूल बन्द हुँदा क्वानले आफुले सेयर खरिदका लागि सूची बनाए र उनले बजार सुधारको क्रममा त्यसलाई लागू गरे । जसमा दक्षिण कोरियाको सबैभन्दा ठूलो मेसेन्जर एप अपरेटर काकाओ कर्पोरेसनदेखि लिएर विश्वको सबैभन्दा ठूलो मेमोरी चिप निर्माता सामसुङ इलेक्ट्रोनिक्स र ह्युन्डाई मोटरसम्मका छन् ।
कोरियाली बेरोजगारी दर जनवरीमा तीव्र बढेको छ र कोरोनाभाइरसलाई नियन्त्रणमा राख्न गरिएका प्रयासबीच दुई दशकमा सबैभन्दा छिटो रोजगारी हराइरहेको छ । यस्तोमा युवाहरु आफै केही गर्नेमा केन्द्रि भएका छन् । ‘सियोल नेसनल युनिभर्सिटी जस्ता राम्रो स्कूलहरूमा जानु भन्दा बरु म ठूलो लगानीकर्ता बन्ने छु,’ उनले भने ।
