काठमाडौं । दिग्गज लगानीकर्ता वारेन बफेटको कुल सम्पत्ति करीब १०५ अर्ब डलर छ । उनी यस वर्ष धनीहरूको सूचीमा छैटौं स्थानमा छन् । बफेटलाई ओमाहाको ओरेकल पनि भनिन्छ ।
विश्व शेयर बजारमा अहिलेसम्मका सबैभन्दा सफल लगानीकर्ताहरूको बारेमा कुरा गर्दा बफेटको नाम पहिलो नम्बरमा आउँछ । वारेन बफेटले आफ्नो पहिलो शेयर ११ वर्षको उमेरमा किनेका थिए र १३ वर्षको उमेरमा कर तिर्न थालेका थिए । वारेनको केही महत्वपूर्ण लगानी मन्त्रहरू यस्ता छन् ।
१. ‘अर्को लगानीकर्ता’लाई हेरेर बजारमा पैसा लगानी गर्नु हुँदैन । यसको बारेमा बुझेपछि मात्र लगानी गर्नुहोस् ।
२. अफवाहमा ध्यान दिनु हुँदैन । शेयर बजारमा हल्ला धेरै चल्छ । यदि राम्रो कम्पनीको शेयर उचित मूल्यमा छ भने लगानी गर्नुहोस्, उचित कम्पनीको शेयर बढी मूल्यमा किन्नुहोस् ।
३. लगानी गरेपछि शेयरको मूल्य बारम्बार हेर्नु हुँदैन । तत्काल घट्ने वा बढेको देखेपछि सेयर खरिद वा बिक्री गर्दा लगानीकर्तालाई घाटा हुन सक्छ ।
४. दीर्घकालीन सोचेर मात्र शेयरमा लगानी गर्नुपर्छ । एक दिनको व्यापारी बन्नुको सट्टा, दीर्घकालीन लक्ष्य लिएर बजारमा प्रवेश गर्नुहोस् । लक्ष्य पूरा नभएसम्म पर्खनुहोस् । धैर्यताले मात्र पैसा बढ्छ ।
५. १५ देखि २० प्रतिशत प्रतिफल देख्दै हुनुहुन्छ भने लगानी गर्नुहोस् । आफूमा विश्वास गर्नुहोस् कि तपाईं सफल लगानीकर्ता बन्न सक्नुहुन्छ । विभिन्न राम्रा कम्पनीहरूमा पैसा लगानी गर्नुहोस्, जसले जोखिम कम गर्नेछ ।
६. बजार घटेको बेला लगानीकर्ताले शान्त रहनुपर्छ र हतारमा शेयर बेच्ने कदम चाल्नु हुँदैन । लगानीकर्ताले सेयर किनेर लामो समयसम्म होल्ड गरेर पछ्याउनुपर्छ ।
७. बजारमा गिरावट आउँदा डराउनुको सट्टा लोभी बन्नु पर्छ । गिरावटले सधैं राम्रो लगानीको अवसर ल्याउँछ । एकै समयमा, जब सबै लोभी बन्छन्, तब तपाईं सतर्क हुनुपर्छ ।
८. पैसा लगानी गर्दा सेयरको मूल्य कति छ भनेर हेर्नु हुँदैन । बरु, त्यो कम्पनीको व्यापार हेर्नुहोस् । गुणस्तरीय कम्पनीमा वृद्धिको सम्भावना सधैं हुन्छ ।
९. नियम नम्बर १ ः पैसा कहिल्यै गुमाउनु हुँदैन । नियम नम्बर २ ः पहिलो नियम कहिल्यै नबिर्सनुहोस् ।
१०. मूल्य त्यो हो जुन तपाईंले तिर्नु हुन्छ र मूल्य भनेको तपाईंले त्यसलाई कतिमा बदल्न सकनुहुन्छ भन्ने हो ।
११. कुनै पनि लगानीबताएका लागि तीनवटा महत्वपूर्ण शब्दहरू ‘मार्जिन अफ सेफ्टी’ हुन् ।
१२. राम्रो कम्पनी राम्रो मूल्यमा किन्नुभन्दा राम्रो मूल्यमा राम्रो कम्पनी किन्नु राम्रो हो ।
१३. वर्षाको भविष्यवाणी गर्न फरक पर्दैन, जहाज बनाउन महत्त्वपूर्ण छ ।’
वारेन बफेट भन्छन–तपाई कति पैसा कमाउनुहुन्छ भन्ने महत्वपूर्ण छैन, तर तपाईले आफ्नो पैसा कसरी लगानी गर्नुहुन्छ भन्ने महत्वपूर्ण हुन्छ ।’ बफेटका यिनै मन्त्रहरुबाट अहिले धेरै अर्बपति भएका छन् जसमा किराना पससलमा काम गर्ने कामदार पनि रहेका छन् । – दि क्विन्टबाट अनुवाद गरिएको
