Logo

कार उद्योगमा जर्मनीको त्यो शान र वर्तमान, चीनले गर्यो जर्मनीमाथि ‘फास्ट लेनमा ओभरटेक’

कार उद्योगमा जर्मनीको त्यो शान र वर्तमान, चीनले गर्यो जर्मनीमाथि ‘फास्ट लेनमा ओभरटेक’



काठमार्डौं । कारको घट्दो बुकिङ र बढ्दो मुद्रास्फीतिबीच उपभोक्ताको क्रयशक्तिमा आएको ह्रासका कारण जर्मन अर्थतन्त्रमा संकटको अनुभूति फैलिरहेको छ । जसले देशका कार निर्माताहरू पनि मारमा परेका छन् । कुनै समयको शक्तिशाली उद्योग बढ्दो संरचनागत समस्याका कारण दयनीय अवस्थामा छ । विद्युतीय गतिशीलता र स्वचालित ड्राइभिङमा संक्रमणले कारको मूल्यहरू बढाउँछ, इन्धन–संचालित सवारी साधनहरूको बिक्रीबाट धेरै आवश्यक कोषहरू अनिश्चित र राजनीतिक रूपमा अवांछनीय भइसकेको अवस्था छ ।

फक्सवागन, मर्सिडीज बेन्ज र बीएमडब्ल्यू जस्ता कम्पनीहरूको लागि २०२३ को पहिलो छ मनिको तथ्यांक सन्तोषजनक थियो । सबैको आम्दानी र नाफा पनि बढेको थियो । तर, वर्षको बाँकी अवधिमा स्थितिले लगानीकर्ता र शेयरधनीहरूको अपेक्षालाई धमिलो पारेको छ । मुद्रास्फीति र बढ्दो ब्याजदरले थप क्षति पु¥याउँदै नयाँ सवारी साधनको माग पनि घट्न थालेको छ ।

अटोमोटिभ उद्योगको जर्मन संघका अध्यक्ष हिल्डगार्ड मुलरले चेतावनी दिए कि ‘हामीले उत्पादनमा बृद्धि भएको देखे तापनि यो सामान्य अवस्थाको संकेत होइन ।’ जर्मनीमा अर्डरहरू घटिरहेका छन्, विशेष गरी ब्याट्रीबाट चल्ने सवारी साधनहरू बिक्री भइरहेका छैनन्, माग गत वर्षको तुलनामा ६० प्रतिशतले घटेको छ ।

चीनको बढ्दो बजार

चीन विश्वको सबैभन्दा ठूलो र सबैभन्दा महत्वपूर्ण कार बजारकाका रुपमा यसबीचमा विद्युतीय कार क्षेत्रमा तीव्र वृद्धि भइरहेको छ । यसले नयाँ दर्ता मात्र होइन उत्पादनमा पनि जित हासिल गरेको छ । अहिले विश्वमा हरेक दोस्रो विद्युतीय गाडी चीनमा चलिरहेको छ । चिनियाँ उत्पादकहरूले टेक्नोलोजीमा द्रुत गतिमा प्रगति गरिरहेका छन् र उद्योगको लिडरका रुपमा रहेको टेस्लासँग समात्न भिडन तत्पर छन् । घरेलु ब्रान्डहरू मध्यमवर्गीय र उच्च वर्गीय चिनियाँ कार खरिदकर्ताहरूमाझ लोकप्रिय हुँदै गएका छन् । चाइना प्यासेन्जर कार एसोसिएसनको पछिल्लो तथ्यांकअनुसार चीनको सबैभन्दा ठूलो कार निर्माता बिवाइडीले यस वर्षको पहिलो ६ महिनामा टेस्लाभन्दा बढी शुद्ध इलेक्ट्रिक कारहरू बेचेको छ ।

फक्सवागन चीनका बोर्ड सदस्य राल्फ ब्रान्डस्टेटरले भर्खरै पत्रकारहरूलाई भने कि ‘यो बजार खराब हुन थालेको छ ।’ ब्रान्डस्टेटरलाई पत्रकारहरूसँग स्वीकार गर्न बाध्य पारियो कि बिवाइडीले पहिलो क्वाटरमा चीनमा फक्सवागनलाई हराएको थियो । बिवाइडीले फक्सवागन भन्दा लगभग २० गुणा बढी विद्युतीय कारहरू ग्राहकहरूलाई प्रदान गर्यो । चीनको बढ्दो शक्तिको लहरलाई रोक्न, फक्सवागनले चिनियाँ कार निर्माता कम्पनी शिपेङसँग इलेक्ट्रोमोबिलिटी, सफ्टवेयर र स्वचालित ड्राइभिङका क्षेत्रमा साझेदारीको घोषणा गरेको छ । फक्सवागनले चिनियाँ स्टार्टअप कम्पनीसँग साझेदारीमा ७० करोड डलर लगानी गरेको छ । सन् २०२६ सम्ममा फक्सवागनका दुईवटा इलेक्ट्रिक मोडल बजारमा ल्याउने लक्ष्य राखेको छ ।

लक्जरी खण्डमा व्यापक बजार निर्माण

फक्सवागनका उच्चस्तरीय ब्रान्ड पोर्श र अडीले पनि बजारको बढ्दो दबाब महसुस गरिरहेका छन् । मर्सिडीज बेन्ज र बीएमडब्लु, दुई अन्य जर्मन लक्जरी कार निर्माताहरूको मामलामा पनि त्यस्तै छ । भर्खरको बजार अध्ययनमा, अटो उद्योग परामर्श कम्पनी बेरिल्सले दाबी ग¥यो कि विश्वले प्रिमियम खण्डमा ‘चीनमा समुद्री परिवर्तन हेरिरहेको छ’ ।

अध्ययनका अनुसार चिनियाँ कम्पनीहरूले जर्मनीका परम्परागत लक्जरी कार निर्माताहरूसँग प्रतिस्पर्धामा ‘फास्ट लेनमा ओभरटेक’ गरिरहेका छन् । दशकौंसम्म, जर्मन कार निर्माताहरूले चिनियाँ बजारलाई समात्न ट्रिकल–डाउन रणनीति प्रयोग गरे । तिनीहरूले उपभोक्ताहरूलाई अनावश्यक विकल्पको रूपमा विकसित गरेको प्रविधि ल्याए र यसलाई प्रिमियम मूल्यमा बेच्न जारी राखे । यस्तो मा चिनियाँ प्रतिस्पर्धीहरूले यो चेन तोडेका छन् ।

बेरिल्स चाइनाका प्रबन्ध निर्देशक विली वाङले लेखेका छन्, ‘यो उत्पादन रणनीति वर्तमान चिनियाँ कार खरीददारहरूको अपेक्षामा कत्तिको बासी छ भन्ने कुराको जर्मन ओइएमएस (मूल उपकरण निर्माताहरू) ले आफ्नो पहिलो स्वाद पाइरहेका छन् । यो भविष्यका लागि गम्भीर खतरा बन्ने छ ।’ वाङका अनुसार, ‘उपभोक्ता नवप्रवर्तनमा चीन सबैभन्दा अगाडि छ, त्यसैले चिनियाँ उपभोक्ताहरूसँग न त ट्रिकल–डाउन टेक्नोलोजीहरू अपनाउने धैर्यता छ न त नवीनतम सुविधाहरू का लागि फाल्तु रकम तिर्ने इच्छा ।’ विगतमा, जर्मन लक्जरी गाडीहरूलाई चीनको बढ्दो मध्यम र उच्च वर्गका लागि आदर्श स्थितिको प्रतीक मानिन्थ्यो । स्वदेशी ब्रान्डको सम्मान थिएन । तिनीहरू प्राविधिक रूपमा पिछडिएको र निम्न गुणस्तरको मानिन्थे ।

डिजिटल कौशल ट्रम्प कार्ड बन्यो

विशेष गरी उन्नत सहायता र इन्फोटेनमेन्ट प्रणाली जस्ता डिजिटल सुविधाहरूको कारणले गर्दा मेड इन चाइना गाडीहरू अहिले बढी लोकप्रिय हुँदै गएका छन् । चीनको व्यस्त भीडभाड सडकहरूमा ट्राफिक अवस्थालाई विचार गर्दा अचम्मको कुरा होइन । अध्ययनका अनुसार सुविधा र गुणस्तरका हिसाबले ग्राहकहरूले ती कारहरूलाई प्रतिष्ठित र चर्चित कम्पनीका कारहरूसँग बराबरीमा र कहिलेकाहीँ अझ राम्रो मान्छन् । मेरिक्स इन्स्टिच्युटका चिनियाँ विशेषज्ञ ग्रेगर सेबास्टियन भन्छन्, ‘जर्मन कार उद्योगले २० वर्षअघिको चीनको कार क्षेत्रको प्रभुत्वलाई कहिल्यै कायम राख्न सक्नेछैन ।’ परम्परागत सुविधाहरूको सट्टा टेक्नोलोजी चिनियाँ ग्राहकहरूका लागि कार किन्नको लागि प्रेरणादायी शक्ति बनेको छ, उनले भने ।

जर्मन कारहरू शीर्ष १० बाट बाहिर

यस सन्दर्भमा यो आश्चर्यजनक छैन कि चीनमा १० प्रतिशत विद्युतीय सवारीहरू स्वदेशमै बनाइन्छ । टेस्लाको नाम मात्र शीर्ष दस बिक्रेताहरूमा छ । जर्मन ब्रान्डहरू यस सूचीबाट हराइरहेका छन् । यदि हामीले समग्र चिनियाँ कार बजारलाई हेर्र्यौं भने, चिनियाँ ब्रान्डहरूले यस वर्ष पहिलो पटक बिक्रीमा विदेशी ब्रान्डहरूलाई पछाडि पार्नेछन् । यसमा जीवाश्म इन्धनमा चल्ने सवारी साधनको बजार हिस्सा ५१ प्रतिशत हुनेछ । एलिक्स पार्टनर्स नामको व्यवस्थापन सल्लाहकार कम्पनीले आफ्नो २०२३ ग्लोबल अटोमोटिभ आउटलुक रिपोर्टमा यो सेयर २०३० सम्ममा ६५ प्रतिशत पुग्ने अनुमान गरेको छ ।

चीन निर्यातको च्याम्पियन बनेको छ

युरोपको बारेमा रिपोर्टहरूले अनुमान गरेको छ कि कार बिक्री पूर्व–महामारी स्तर भन्दा लगभग १५ प्रतिशत कम हुनेछ । युरोपेली उत्पादकहरूले पनि आफ्नो घरेलु बजारमा चिनियाँ विद्युतीय सवारी निर्माताहरूबाट थप प्रतिस्पर्धाको सामना गर्नेछन् । सन् २०२३ को पहिलो त्रैमासिकमा चीनले जापानलाई उछिन्दै विश्वमा अटोमोटिभ निर्यातको च्याम्पियन बन्न सफल भएको छ । २०२० मा उ छैटौं नम्बरमा थियो । चीन बिक्री बजार, निर्यातक र उत्पादनस्थलको रूपमा अगाडि बढिरहेको छ । ‘चीन कार संसारमा महाशक्ति बन्ने बाटोमा छ,’ एलिक्स पार्टनर्सका कार विशेषज्ञ फेबियन पियोनटेकले लाई भने । युरोपेली कार निर्माताहरूले आफ्नो घरेलु बजारलाई मात्र जोगाउने प्रयास गरिरहेका छन् । ‘जर्मन कार कम्पनीहरूको लागि रेकर्ड नाफाको युग समाप्त हुँदैछ ।’ अनुवाद गरिएको

प्रतिक्रिया दिनुहोस्