काठमाडौं । विश्वभरि अहिले यस्ता घटनाक्रम भइरहेका छन्, जसले वास्तविकतालाई नै कल्पनाभन्दा अनौठो बनाइदिएका छन्। एक समय अमेरिकी विद्युतीय सवारी साधनको प्रिय ब्रान्डका रूपमा चिनिएको टेस्ला अहिले लाखौं अमेरिकी कार खरिदकर्ताहरूको नजरमा सबैभन्दा घृणित कम्पनी बनेको छ।

टेस्लाको प्रतिष्ठामा आएको गिरावट कुनै गम्भीर प्रविधिगत समस्या वा उत्पादन त्रुटिका कारण होइन। टेस्लाको हालको समस्याको जड यसको विवादास्पद प्रमुख कार्यकारी अधिकृत एलन मस्क र अमेरिकाका राष्ट्रपतिसँगको निकट सम्बन्ध हो। एलन मस्क पहिले देखिनै विवादमा तानिँदै आएका थिए, तर अहिले स्थिति चरम सीमामा पुगेको छ। मस्कको पहलमा गठन भएको डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट एफिसेन्सी (डीओजीई) ले सार्वजनिक क्षेत्रमा हजारौं कर्मचारीको रोजगारी कटौती गरेको छ, जसले आम जनमानसमा ठूलो आक्रोश निम्त्याएको छ।

डीओजीईको कार्यशैलीलाई लिएर देशभरि व्यापक बहस भइरहेको छ। कतिपयले यसको स्वागत गरेका छन् भने धेरैले यसको कडा विरोध गरेका छन्। चाहे सहमति होस् वा असहमति, यसको प्रत्यक्ष असर टेस्लाको सेयर बजारमा देखिएको छ। सन् २०२५ को पहिलो त्रैमासिकमा राम्रो प्रदर्शन गरेपपनि अहिले टेस्लाको सेयर मूल्यमा ३४ प्रतिशतको गिरावट आएको छ। अप्रिल ८ तारिखसम्म टेस्लाको सेयर मूल्य दुई सय बाइस डलरभन्दा तल झरेको छ। गत वर्षको अन्त्यतिर टेस्लाले आफ्नो सेयर मूल्यको कीर्तिमानी उचाइ छोएको थियो।

अमेरिका र टेस्लाको प्रेम–घृणाको सम्बन्ध

टेस्लाप्रति बढ्दो असन्तुष्टि केवल एलन मस्कका विवादास्पद व्यवहारका कारण मात्रै होइन । मस्कको श्रमिक संगठनहरूप्रति असहयोगी रवैया, सञ्चार माध्यमसँगको टाढिएको सम्बन्ध र लगानीकर्तालाई गरिने अपूरा वाचा पनि कारण बनेका छन् । मस्कले हरेक वर्ष महत्वाकांक्षी योजना घोषणा गर्छन्, तर ती योजना सफल हुने वा नहुने अनिश्चित रहन्छ।

तर यथार्थमा, टेस्लाले अमेरिकी प्रविधि र निर्माण क्षेत्रमा महत्वपूर्ण योगदान दिएको छ। टेस्लाका अधिकांश सवारी साधनहरू अमेरिका भित्रै उत्पादन हुन्छन् र कम्पनीले ठूलो संख्यामा अमेरिकी नागरिकलाई रोजगारी दिएको छ। रिभियन जस्ता नयाँ कम्पनीहरूले उत्साहजनक संकेत देखाए पनि विद्युतीय सवारी साधनको उत्पादन र बिक्रीमा टेस्लाले अहिलेसम्म सबैभन्दा ठूलो सफलता हासिल गरेको छ।

वास्तविक तथ्यांकले पनि यसलाई पुष्टि गर्छ। टेस्लाले सन् २०२४ मा होन्डा, स्टेलान्टिस र टोयोटाका थुप्रै लोकप्रिय पेट्रोल कारहरूलाई बिक्रीमा पछि पारेको थियो। त्यो वर्ष टेस्ला नै एकमात्र विद्युतीय सवारी साधन थियो, जसले अमेरिकाको सबैभन्दा बढी बिक्री हुने २५ सवारी साधनको सूचीमा स्थान बनाएको थियो। क्यालिफोर्निया, नेभाडा, न्यू जर्सी र वासिङ्टन जस्ता राज्यहरूमा यसको वर्चस्व स्पष्ट देखिएको थियो। अब टेस्ला र एलन मस्कले अगाडि कस्तो रणनीति अपनाउँछन् र अमेरिकी जनताको मन पुनः जित्न सक्ने छन् या छैनन् भन्ने कुरा भने समयले मात्र बताउनेछ। अनुवाद गरिएको