काठमाडौं । चीनको शून्य कोभिड नीति र लागतको दबाबले व्यवसायहरू संकटपूर्ण बन्दै जाँदा एशियाको औद्योगिक गतिविधि अगस्टमा घटेको छ । बिहीबार सार्वजनिक सर्वेक्षणहरूमा एशियाली क्षेत्रको आर्थिक पुनः प्राप्तिको बाटो औद्योगिक गतिविधिमा आएको गिरावटले अँध्यारो बनेको उल्लेख छ ।
‘अमेरिकालगायतका देशमा सुस्त मागका कारण जापान, चीन, दक्षिण कोरियादेखि ताइवानसम्मका देशहरूमा उत्पादन गतिविधि कमजोर थियो र पहिले नै आपूर्ति अवरोधबाट पीडित कम्पनीहरूको लागि टाउको दुखाइ थपिएको छ । अमेरिकी फेडरल रिजर्भको आक्रामक ब्याज दर वृद्धि जारी राख्ने संकल्पले एसियाको सबैभन्दा ठूलो निर्यात बजारमा मन्दी आउने डरले व्यापारलाई पनि कमजोर पारेको छ,’ विश्लेषकहरू भन्छन् ।
‘चीनको महामारी नियन्त्रण र संयुक्त राज्य अमेरिकासँगको भू–राजनीतिक तनावले आपूर्ति शृङ्खलामा बाधा पु¥याइरहेको छ । बढ्दो मुद्रास्फीतिले एशियाभरको घरेलु मागलाई पनि असर गरिरहेको छ,’ टोकियोको दाइ–इची लाइफ रिसर्च इन्स्टिच्युटका प्रमुख अर्थशास्त्री तोरु निशिहामाले भने–‘अमेरिकी र चिनियाँ अर्थतन्त्रहरू विश्वव्यापी वृद्धिको इन्जिन हुन्, त्यसैले जब दुवै डगमगाउँछन्, यसले व्यवसायका लागि समस्या निम्त्याउँछ ।’
चीनको निजी उत्पादन खरीद प्रबन्धक सूचकांक (पिएमआइ) अगस्टमा तीन महिनामा पहिलो पटक संकुचित भएको बिहीबारको तथ्याङ्कले देखाएको छ । कमजोर माग, बिजुलीको अभाव र ताजा कोभिड–१९ फ्लेयर–अपले उत्पादनमा बाधा पु¥याएको छ । बुधबार जारी गरिएको चीनको आधिकारिक पीएमआई ५० अंकभन्दा तल थियो जसले मासिक आधारमा संकुचनबाट वृद्धिलाई अलग गर्दछ ।
यो अवधिमा चीनसँगै अन्य निकासी पावरहाउसहरू पनि कमजोर देखिएका छन् । जापानको औद्योगिक गतिविधि अगस्टमा झण्डै एक वर्षमा सबैभन्दा सुस्त दरमा बढेको छ, जबकि दक्षिण कोरियाको गतिविधि दुई वर्षमा सबैभन्दा तीव्र गतिले घटेको छ, दुवै देशका पीएमआईहरूले देखाए । मे २०२० मा महामारीको प्रारम्भिक लहर पछि उत्पादन र नयाँ अर्डर दुबै द्रुत गतिमा घट्दा ताइवानमा उत्पादन गतिविधि पनि तीव्र रूपमा बिग्रियो ।
‘मागमा उल्लेखनीय गिरावटको मतलब यो पनि हो कि फर्महरूले गतिविधि र वस्तुहरू खरिद गर्न कटौती गरे, किनकि धेरै फर्महरूले आगामी वर्षमा उत्पादन स्तर थप घट्ने अनुमान गरेका छन्,’ एस एन्ड पी ग्लोबलका अर्थशास्त्र सहयोगी निर्देशक अन्नाबेल फिडेसले ताइवानको उत्पादनबारे भनेका छन् । औ जिबुन बैंक जापान का अनुसार म्यानुफ्याक्चरिङ पर्चेजिङ म्यानेजर इन्डेक्स (पीएमआई) अघिल्लो महिनाको ५२.१ बाट अगस्टमा ५१.५ मा झरेको छ । यो सेप्टेम्बर २०२१ पछिको सबैभन्दा कमजोर वृद्धि दर हो । दक्षिण कोरियाको पीएमआई जुलाईमा ४९.८ बाट अगस्टमा ४७.६ मा झर्यो, दोस्रो महिना ५०–थ्रेसहोल्डभन्दा तल रह्यो र जुलाई २०२० पछिको सबैभन्दा न्यून हो । ताइवानको पीएमआई अगस्टमा ४२.७ पुगेको छ, जुन जुलाईमा ४४.६ थियो ।
मूल्य दबाब कम गर्नुको साइड इफेक्ट कमजोर मागमा देखिएको छ । दक्षिण कोरियाली उत्पादकहरूले अगस्टमा इनपुट मूल्यहरू १९ महिनामा सबैभन्दा कम दरले बढेको भनेका छन् । ताइवानी सामान उत्पादकहरूले सामना गर्ने औसत इनपुट लागत मे २०२० पछि पहिलो पटक घटेको छ, किनकि केही कच्चा पदार्थहरू जस्तै स्टील र तेलको मूल्य घट्न थालेको छ । इन्डोनेसिया, फिलिपिन्स र थाइल्याण्डमा उत्पादन गतिविधिको बृद्धिको साथमा दक्षिणपूर्वी एसिया यस क्षेत्रमा सहज देखिएको छ जबकि मलेसियाको वृद्धि अलिकति सुस्त भएको पीएमआईले देखाएको छ । अनुवाद गरिएको
