काठमाडौं । चालु आर्थिक बर्षको ४ महिना अर्थात साउनदेखि कात्तिक मसान्तसम्म नेपालमा ९६ अर्ब रुपैयाँ बढीको स्वदेशी लगानी प्रतिवद्धता जाहेर भएको छ । उद्योग विभागले सार्वजनिक गरेको तथ्यांक अनुसार यस अवधिमा नेपालभर ९६ अर्ब १६ करोड ५८ लाख रुपैयाँ बराबरको स्वदेशी लगानी प्रतिवद्धता जाहेर भएको हो ।
यो गत आर्थिक बर्षको सोही अवधिको तुलनामा ३८ अर्ब ७० करोड रुपैयाँ अर्थात २८.६९ प्रतिशतले कम हो । गत आर्थिक बर्षको पहिलो ४ महिनामा नेपालमा १ खर्ब ३४ अर्ब ८६ करोड ९४ लाख रुपैयाँ बराबरको स्वदेशी लगानी प्रतिवद्धता जाहेर भएको थियो ।
बैंकिङ क्षेत्रमा देखिएको तरलता अभाव र बढ्दो ब्याजदरका कारण उद्योगीहरुले नयाँ लगानी घटाएको एक उद्योगीले बताए । उनका अनुसार पछिल्लो समय देखिएको तरलता संकुचन र बैंकहरुले अत्याधिक बढाएको ब्याजदरको असर नयाँ लगानीमा देखिएको हो ।
गत आवको पहिलो ४ महिनाको तुलनामा चालु आवको सोही अवधिमा उर्जामुलक क्षेत्रको लगानी ३ अर्ब रुपैयाँले घट्दा सेवामुलक क्षेत्रमा झण्डै ९ अर्ब रुपैयाँको गिरावट देखिन्छ । चालु आवको पहिलो ४ महिनामा उर्जामुलक क्षेत्रका २१ परियोजनामार्फत ६६ अर्ब ४८ करोड रुपैयाँको लगानी प्रतिवद्धता आउँदा सेवामुलक क्षेत्रका १४ परियोजनाबाट जम्मा ८ अर्ब २७ करोड रुपैयाँ बराबरको प्रतिवद्धता आएको छ । यी दुई क्षेत्रमा गत आवको सोही अवधिमा क्रमशः ६९ अर्ब ५२ करोड र १७ अर्ब ५८ करोड रुपैयाँ बराबरको प्रतिवद्धता जाहेर भएको थियो ।
यस्तै गत आवको तुलनामा यो आवको पहिलो ४ महिनामा सबैभन्दा बढि गिरावट उत्पादनमुलक क्षेत्रको लगानी प्रतिवद्धतामा देखिन्छ । उद्योग विभागका अनुसार गत आवको पहिलो ४ महिनाको तुलनामा चालु आवको पहिलो ४ महिनामा उत्पादनमुलक क्षेत्रको लगानी प्रतिवद्धता २४ अर्ब ४६ करोड रुपैयाँले घटेको छ । गत आवको पहिलो ४ महिनामा उत्पादनमुलक क्षेत्रका ५० परियोजनामार्फत ३३ अर्ब ६५ करोड ९६ लाख रुपैयाँ बराबरको लगानी प्रतिवद्धता आएकोमा यो बर्षको सोही अवधिमा भने जम्मा ९ अर्ब १९ करोड ८६ लाख रुपैयाँ मात्रै लगानी प्रतिवद्धता आएको छ ।
यस अवधिमा गत आवको तुलनामा पर्यटन क्षेत्रको लगानी प्रतिवद्धता करिव ४ करोड रुपैयाँले बढ्दा कृषि र पूर्वाधार क्षेत्रमा क्रमशः १ अर्ब ५० करोड र १३ करोड रुपैयाँले घटेको छ ।
यसरी चालु आवको ४ महिनामा ८९ परियोजनामार्फत आएको लगानी प्रतिवद्धता मार्फत ६ हजार १ सय १४ जनाले रोजगारी पाउने बताईएको छ ।
यता वैदेशिक लगानी प्रतिवद्धताको अवस्था पनि त्यस्तै छ । चालु आवको पछिल्लो ४ महिनामा नेपालमा विभिन्न १२ परियोजनामार्फत १ अर्ब ८५ करोड रुपैयाँ बराबरको मात्रै लगानी प्रतिवद्धता जाहेर भएको छ । यो गत आवको सोही अवधिको तुलनामा २२ अर्ब ९४ करोड रुपैयाँ अर्थात ९२.५५ प्रतिशतले कम हो । अर्थात गत आर्थिक बर्षको पहिलो ४ महिनामै नेपालमा १ सय १६ परियोजनामार्फत २४ अर्ब ८० करोड रुपैयाँ बराबरको लगानी प्रतिवद्धता आईसकेको थियो । यस अवधिमा सबैजसो क्षेत्रमा वैदेशिक लगानीको प्रतिवद्धतामा ठुलो गिरावट आएको उद्योग विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
