काठमाडौं । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो त्रैमाससम्म सेयर धितो कर्जा प्रवाह बढेको छ । नेपाल राष्ट्र बैंकको तथ्यांकअनुसार यस अवधिमा सबैभन्दा धेरै कर्जा प्रवाह २५ लाखदेखि ५० लाखसम्मको भएको छ । चालु आर्थिक वर्षको पहिलो ३ महिनामा २५ लाखदेखि ५० लाखसम्म सेयर धितोकर्जा लिनेको संख्या ११ प्रतिशतले बढेको छ । गत असार मसान्तसम्म १२ अर्ब ७८ करोड १० लाख रुपैयाँ बराबरको सेयर धितो कर्जा लगानी भएकोमा असोज मसान्तसम्म आउँदा बढेर १४ अर्ब १८ करोड ७० लाख रुपैयाँ पुगेको छ ।
चालु आर्थिक वर्षलागे यता बैंकहरुको ब्याजदर पनि केही कम हुँदै गएको छ । जसको कारण सेयर धितोमा जाने कर्जा बढ्दै भएको सम्बन्धित जानकारहरु बताउँछ । यसैगरी, नेपाल राष्ट्र बैंकले चालु आर्थिक वर्षको मौद्रिक नीतिमा ५० लाख रुपैयाँसम्मको सेयर धितो कर्जामा सतप्रतिशत जोखिम भार कायम गरेको छ । राष्ट्र बैंकको व्यवस्था लागू भएसँगै २५ लाखदेखि ५० लाख रुपैयाँसम्म सेयर धितो कर्जा लिने लगानीकर्ताको संख्या बढेको सेयर बजार विश्लेषकहरुको बुझाई छ ।
पछिल्लो समय सरकार तथा राष्ट्र बैंकले कडाई गरेका विभिन्न व्यवस्थाहरु विस्तारै सहज बनाउँदै लगिरहेका छन् । जसको कारण अब सेयर बजारमा जाने कर्जा विस्तारै बढ्ने बाटोमा रहेको देखिन्छ । पछिल्लो समय नेपाल राष्ट्र बैंकले कुनै पनि व्यक्तिले कुनै पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट १२ करोडमात्र ऋण लिन पाउने व्यवस्थालाई बढाएर २५ करोड रुपैयाँ पुर्याएको छ । यसकारण पनि सेयर बजारमा जाने कर्जा बढेको हो ।
चालु आर्थिक वर्षको ३ महिनामा १ करोड रुपैयाँभन्दा धेरै कर्जा लिने पनि ७.२ प्रतिशतले बढेको नेपाल राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । राष्ट्र बैंकका अनुसार चालु आर्थिक वर्षको पहिलो तीन महिनामा १ करोड भन्दा माथिको कर्जा ४७ अर्ब ९५ करोढ ५० लाख रुपैयाँ बराबर गएको छ । असार मसान्तसम्म यस्तो कर्जा ४४ अर्ब ७१ करोड ६० लाख रुपैयाँ बराबर थियो ।
यर्सैगरी, यस अवधिमा ५० लाखदेखि १ करोडसम्मको ऋण लिने भने घटेका छन् । यस अवधिमा यस्तो ऋण २.६ प्रतिशतले घटेर ११ अर्ब ४७ करोड रुपैयाँमा झरेको छ । असार मसान्तसम्म यस्तो ऋण ११ अर्ब ७७ करोड रुपैयाँ थियो । तीन महिनामा २५ लाखभन्दा कमको सेयर धितोमा जाने कर्जा पनि बढेको छ । यस अवधिमा यस्तो कर्जा ५.२ प्रतिशतले बढेको छ । पछिल्लो समय बैंकहरुले निक्षेपको ब्याजदर एकल अंकमा झारेका छन् । मंसिर महिनाको लागि वाणिज्य बैंकले निक्षेपको ब्याजदर औसत ०.३३ प्रतिशतले घटाएका छन् । असोज र कात्तिक महिनामा पनि बैंकहरुको निक्षपको ब्याजदर औसत घटेको थियो । यसको कारण सेयर धितोमा जाने कर्जा बढेको हो ।
यसैगरी, पछिल्लो समय बैंकहरुको बेसरेट पनि घट्दो छ । जसको कारण कर्जाको ब्याजदर पनि घटेको छ । यस कारण पनि मार्जिन कर्जा बढेको देखिन्छ । गत चैतदेखि असोज मसान्तसम्म आउँदा वाणिज्य बैंकको बेसरेट औसत ०.४८ प्रतिशतको हाराहारीमा सस्तो भएको छ ।